همه ما در زندگی خود با اضطراب روبرو شده و جنگیدهایم. این اختلال باعث میشود که گذراندن زندگی بسیار سخت شود. البته که میتوان گفت تقریبا همه افراد بر روی کره زمین این اختلال را داشته و حس بد آن را تجربه میکنند. میزان شدت این حس برای هر فردی متفاوت است. برای برخی بسیار شدید بوده که به طور جدی او را از زندگی باز میدارد، و گاهی باعث برخی آسیبهای غیرقابل جبران میشود. برای برخی از افراد نیز حاد نبوده و با تغییر سبک زندگی و گذراندن چند دوره تراپی، درمان حاصل میشود. ما در این مقاله در رابطه با این اختلال به طور کامل صحبت میکنیم تا شما عزیزان بیشتر با اضطراب و علائم و انواع آن آشنا شوید.
اختلال اضطراب چیست؟
اختلال اضطراب یک نوع بیماری روانی است که در بین افراد بسیار دیده میشود و شایع میباشد. افرادی که دارای این اختلال هستند به موقعیتهای خاص با وحشت و ترس فراوان پاسخ میدهند. علائمی نیز با این اختلال در افراد دیده شده و همیشه با این علائم فیزیکی همراه است. البته باید بدانید که اگر مقداری اضطراب داشته باشید، طبیعی است. به عنوان مثال زمانیکه میخواهید به یک مصاحبه شغلی بروید، در آزمونی شرکت کنید، مشکلی را در محل کار یا خانه حل کنید، این حس به سراغ شما میآید. این اضطراب در حد معمول خود کاملا طبیعی است. جالب است بدانید که اضطراب حتی میتواند مفید هم باشد، زیرا باعث میشود که ما نسبت به موقعیتهای خطرناک واکنش نشان دهیم و در امان باشیم.
اختلال اضطراب بسیار بالاتر و حادتر از یک اضطراب معمولی است. زمانیکه اضطراب در توانایی شما برای انجام کاری اختلال ایجاد کند، یا در موقعیتها، نمیتوانید خود را کنترل کنید و واکنشهای بسیار بدی از خود نشان میدهید، در حقیقت دچار اختلال اضطراب شدهاید. درست است که اختلال اضطراب بسیار سخت و طاقت فرسا بوده و زندگی شخص را مختل میسازد، اما برخی از راهکارها هستند که میتوانند به درمان این اختلال کمک کنند. بنابراین اگر در خود علائمی را مشاهده نمودید، سعی نکنید که آن را مخفی کنید، بلکه هر چه سریعتر برای درمان اقدامات لازم را انجام دهید.
علائم اضطراب
اختلال اضطراب با علائمی همراه است که میتواند به شما این هشدار را دهد که هر چه سریعتر به پزشک برای درمان، مراجعه نمایید. افرادی که دارای این اختلال هستند ترس و نگرانی بیش از اندازه نسبت به یک موقعیت خاص، دارند. افراد دارای اختلال این علائم را در طی چند ماه مشاهده میکنند به همین دلیل بیشتر از موارد و موقعیتهای استرس زا دوری میکنند.
برخی دیگر از علائم اختلال اضطرابی میتواند از موارد زیر باشد:
- احساس بیقراری و تنش بسیار بالا
- تپش قلب شدید و ضربان بالا
- اختلال در خوابیدن
- لرزش بدن و عرق کردن بیش از اندازه
- دائما احساس خطر و وحشت فراوان دارند
- عدم تمرکز داشته و در تصمیم گیری مشکل دارند
- درد شکم و حالت تهوع دارند
- سرفه، کابوس، افکار دردناک و خارش، از دیگر علائم اختلال اضطراب میباشند.
شما ممکن است یک و یا چندین مورد از این علائم را در خود دیده باشید. باید پس از مشاهده علائم سریعاً نزد دکتر روانشناس رفته و درمان خود را آغاز کنید.
اضطراب پس از سانحه
اختلال اضطراب پس از سانحه، بعد از وقوع یک اتفاق و رویداد وحشتناک، رخ میدهد. افرادی که دچار اختلال اضطراب بعد از سانحه میشوند به سختی میتوانند افکار بیهوده و سیاه خود را از بین ببرند. علائمی که این اختلال دارد ممکن است پس از یک ماه بعد از سانحه، و یا بعد از سالها، خود را در فرد نشان دهد. وجود اختلال اضطراب پس از سانحه در فرد، میتواند باعث ایجاد مشکلات فراوانی در روابط شخصی و محیط کاری او شود. از علائم این اختلال میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- واکنشهای عاطفی و فیزیکی او تغییر میکند
- افکار و اخلاق او تغییر کرده و منفی میشود
- دوری کردن از صحبت و فکر در مورد سانحه
- دوری کردن از مکانها و افرادی که او را به یاد سانحه میاندازند
- کابوسهای پی در پی
- برگشت به عقب
- پریشانیهای فراوان که ممکن است منجر به آسیب رساندن فرد به خودش باشد
اگر افکار و این علائم را بیش از یک ماه در خود مشاهده نمودید، باید سریعاً به پزشک برای درمان مراجعه نمایید. اگر هم که افکار خودکشی به سر شما زد هرچه سریعتر باید به صورت اورژانسی، از بهترین کلینیک روانشناسی و درمانی در خواست کمک کنید.
اضطراب اجتماعی
همه افراد در موقعیتهای اجتماعی، عصبی و ناراحت شدهاند. کاملا طبیعی است که در برخورد با موقعیتهای اجتماعی، اضطراب به سراغ شما آید. اختلال اضطراب اجتماعی که به آن فوبیای اجتماعی نیز میگویند، بسیار قابل کنترل است. زیرا میتوانید به راحتی از موقعیتهای استرسزای آن دور شوید. اختلال اضطراب اجتماعی در دو موقعیت برای افراد رخ میدهد. برخی از افراد در برخی از موارد، دچار اضطراب میشوند و برخی دیگر در همه حال اضطراب به سراغ آنها میآید. برخی موقعیتهای رایج وجود دارد که افراد با قرار گرفتن در آنها دچار این اختلال میشوند، که به آن اختلال اضطراب اجتماعی میگویند. این موقعیتها عبارتند از:
- صحبت کردن در جمع
- وارد شدن به یک اتاق
- چشم تو چشم شدن و برقرار کردن تماس چشمی
- صحبت کردن با غریبهها
- ورود به مدرسه و محل کار
- در پیدا کردن دوست
- مهمانی رفتن
- غذا خوردن در کنار دیگران
برای درمان این اختلال نیز میتوانید از داروهایی که توسط پزشک تجویز میشود، استفاده نمایید و یا با یک مشاور یا روانددرمانگر در خصوص این مورد صحبت نمایید.
تفاوت استرس و اضطراب
استرس و اضطراب دو واکنش طبیعی نسبت به موقعیتهای خاص است که در همه افراد وجود دارد. هر دو نیز اگر شدتی بالا داشته و از مقدار طبیعی خارج شوند، میتوانند زندگی را مختل کنند. اما باز با این حال بین این دو، تفاوتهای مهمی وجود دارد. چند نشانه و علائم وجود دارد که میتواند به شما کمک کند تفاوت اضطراب با استرس را متوجه شده و بدانید که به کدام یک دچار هستید. مانند:
- عوامل استرس بیشتر بیرونی هستند. مثلا در یک موقعیت خاص، حالت استرس برای شما ایجاد میشود. اگر بعد از انجام کار و گذشتن از آن باز هم احساس استرس داشتید، احتمال زیاد شما دچار اختلال اضطراب هستید.
- برخی موقعیتها مثل از دست دادن یک عزیز، به شدت استرسزا هستند. این استرس طبیعی بوده و برای همه پیش خواهد آمد. اگر این ناراحتی و غم بیش از اندازه شده و زندگی شما را دچار اختلال کرد، شما دچار این اختلال شدهاید.
- استرس پاسخ به موقعیتی است که در حال اتفاق افتادن است. اما اضطراب ترس از چیزهایی است که هنوز اتفاق نیوفتاده است.
- حملات پانیک و برخی نشانههای خطرناک و اذیت کننده از علائم اختلال اضطراب است و استرس هرگز چنین علائمی را ندارد.
- اینکه استرس بیش از اندازه داشته باشید، سخت است؛ اما میتوان آن را کنترل کرد. اما اختلال اضطراب میتواند شما را حتی از انجام کارهای روزمره خودتان بازدارد.
با اینکه هم استرس و هم اضطراب، هر دو واکنشی طبیعی در همه انسانها هستند اما بیش از اندازه آنها، میتواند آسیب رسان باشد. به همین دلیل اگر در خود علائمی از استرس و اضطراب را مشاهده نمودید، هر چه سریعتر برای درمان اقدامات لازم را انجام دهید.
تست اضطراب
آیا شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که میخواهند بدانند اختلال اضطراب دارند یا خیر؟ بله بسیاری از ما ممکن است که از اختلال اضطراب رنج ببریم، ولی از آن بیاطلاع باشیم. همانطور که در قبل به آن اشاره نمودیم، این اختلال میتواند مشکلات زیادی را برای شما عزیزان به وجود آورد. از همینرو تست اضطراب را از همه افرادی که میخواهند بدانند اضطراب دارند، و یا از افرادی که به دلیل وجود آن مراجعه میکنند، میگیرند.
شما میتوانید برای انجام این تست به بهترین مراکز مشاوره مراجعه نمایید. بعد از مراجعه میتوانید با مشاورین و متخصصین در این زمینه مشورت کرده و آنان از شما تست اضطراب را بگیرند. این تست شامل سوالاتی با چند گزینه برای پاسخ میباشد. شما باید در مدت زمان معین به این سوالات صادقانه پاسخ دهید. زیرا جواب شماست که تعیین میکند شما بیمار هستید یا خیر! بنابراین با دقت و حوصله و با صداقت کامل به سوالات این تست پاسخ دهید.
درمان اضطراب عصبی
همانطور که در قبل به آن اشاره نمودیم، خوشبختانه اختلال اضطراب درمان دارد. چندین راه برای درمان این اختلال در افراد وجود دارد. مانند:
1 – درمان از طریق مشاوره
شما باید به مراکز درمانی و مشاوره مراجعه نمایید و با تعیین وقت و جلسات با متخصص خود، به گفت و گو بپردازید. این روش، روش روانشناختی نیز نام دارد. طی جلساتی معین همراه با مشاوره انجام میشود که به گفت و گو درمانی میانجامد. این روش میتواند تفکر شما را تغییر داده، تا بتوانید به راحتی با مسائل کنار آیید. میتوانید این روش را هم به صورت مشاوره آنلاین و تلفنی و هم به صورت حضوری انجام دهید.
2- درمان از طریق دارو
برخی از پزشکان برای کنترل اختلال اضطراب برای بزرگسالان، داروهایی را تجویز میکنند. این داروها تنها باید توسط پزشک تجویز شود، زیرا عوارض جدی برجای میگذارد. به همین دلیل نباید آنها را خودسرانه مصرف نمود.
3- خودمراقبتی
خودمراقبتی میتواند روند درمان را تسریع بخشد و به شما برای بهبود این اختلال، کمک رساند. خودمراقبتی شامل موارد زیر میباشد:
- انجام یوگا و مدیتیشن
- تغذیه مناسب و سالم
- ورزش روزانه
- عدم مصرف مواد مخدر و برخی داروها
- مراقبه انجام دهید (حتما بخوانید: مراقبه یا مدیتیشن)
استفاده از برخی ابزارها که به سلامت روان شما کمک میکند و باعث کاهش استرس میشود نیز میتواند کمک کننده باشد.
مطالعه این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم: عوامل موثر بر سلامت روان
کلام آخر
همانطور که بارها به آن اشاره نمودیم، اضطراب یک واکنش کاملا طبیعی است. همه انسانها در تمام موقعیتها، باید اضطراب داشته باشند تا بتوانند به خوبی از عهده آن کار بربیایند. اما اگر بیش از اندازه باشد و به مدت طولانی در فرد دیده شود، خطرناک است. با توجه به وضع کنونی جامعه و دنیا، اضطراب شدید، یکی از شایعترین اختلالات در بین افراد شده است. اما نباید از آن ترسید و یا خجالت کشید. بلکه باید در اسرع وقت برای درمان آن دست به کار شد.
کلینیک آرامش من با سالیان سال تجربه در این امر توانسته بسیاری از افراد را از این اختلال نجات دهد. شما نیز میتوانید نفر بعدی باشید. با تعیین وقت از طریق تماس با شمارههای درج شده و یا تکمیل فرم درخواست مشاوره، میتوانید به صورت حضوری، آنلاین و یا تلفنی با مشاورین ما در ارتباط باشید تا شما را در این مسیر راهنمایی کنند.
منابع: