همه ما میدانیم که تربیت فرزند از سختترین کارها و یکی از مهمترین وظایف پدر و مادر است. حال به این فکر کنید که فرزندتان کمی دشوار و سخت باشد. در اینجور مواقع پدر و مادر با چالشهای بسیار زیادی روبرو شده و تربیت فرزند برایشان سخت خواهد بود. رفتار با کودک دشوار میتواند بسیار سخت بوده و حتی والدین را به شدت خسته کند. بیشتر کودکان سخت هستند و این والدین میباشند که باید بدانند با یک کودکی که بسیار سخت و غیرقابل انعطاف است، چگونه برخورد کنند.
شما به عنوان والدین باید با تمام رفتارهای کودکتان آشنا باشید و بدانید که در صورت سرکشی، چگونه او را مدیریت کرده تا فضای صمیمی خانواده شما برهم نریزد و باعث عصبانیت تمام اعضای خانواده نشود. اینکه کودک دشوار چه کودکی است، چه ویژگیهای رفتاری دارد و چگونه باید با او برخورد شود، از مهمترین مواردی است که باید والدینی که دارای فرزند هستند، با آنها آشنا باشند.
کودک دشوار چه کسی است؟
در ابتدا لازم است که بدانیم کودک دشوار به چه کودکی گفته میشود؟! کودک دشوار، کودکی است که والدین از بردن آن به یک جمع ترس دارند. زیرا میترسند که فرزندشان با سرکشی و برخی رفتارها، باعث چالش در جمع عمومی شود. همچنین کودکی که در پوشیدن لباس، غذا خوردن، خوابیدن و حمام کردن و یا رفتن برای بیرون، با والدین یا دیگر افراد، بر سر این موضوعات لجبازی کرده و دعوا میکند نیز کودک سخت است. اگر بخواهیم به طور خلاصه یک تعریف کلی از این کودکان را ارائه دهیم باید بگوییم کودکی هستند که والدینشان در مواجهه با رفتار آنها، با مشکل روبرو میشوند.
این را باید بدانید که همه کودکان دشوار نبوده، و هستند کودکانی که از همان نوزادی آرام بوده و در آینده تبدیل به کودکانی نرم و آرام میشوند. بسیاری از والدین بر این باورند که کودکان دشوار هستند و این به دلیل کودکی آنهاست. اما باید بگوییم دلایل بسیار زیادی وجود دارد که میتواند باعث شود کودک تبدیل به یک کودک سخت شود و تنها نمیتوان به بحث کودکی و ژنتیک آن را ربط بدهیم.
حتما بخوانید: بیتوجهی والدین
ویژگیهای رفتاری کودک دشوار
کودک دشوار دارای برخی از علائم و نشانههاست. ممکن است که شما فرزندی داشته باشید و به اشتباه فکر کنید که او یک کودک سخت میباشد. اگر در فرزند خود برخی از علائم زیر را مشاهده نمودید، بدانید که فرزند شما یک کودک دشوار است. این علائم و نشانهها عبارتند از:
1 – سرو صدای زیادی دارد.
کودک دشوار نسبت به غذا خوردن، لباس پوشیدن و خوابیدن و بسیاری از کارهای این چنینی واکنش نشان داده و سر و صدای زیادی از خود تولید میکند. اصولا تمام کارهای او با سر و صدای فراوان همراه است.
2- سرکش هستند.
فرزندانی که سخت و دشوار هستند، از تمام دستورات والدین خود سرکشی میکنند. دائما با والدین خود برای انجام کارها در جنگ هستند. آنها هرگز نمیخواهند که شما به آنان دستور دهید.
3- بیش از اندازه عصبانی هستند.
عصبانی شدن از نشانههای بارز کودکان دشوار است. آنها سریعاً نسبت به هر رفتاری واکنش نشان داده و عصبانیت خود را با جیغ زدن و پرت کردن اشیاء نشان میدهند.
4- به دیگران آسیب میرسانند.
این مسأله بیشتر در کودکان پسر مشاهده میشود. در هنگام بازی با هم سن و سالانشان دائما در حال دعوا هستند. خشم خود را با گاز گرفتن، کتک زدن، کشیدن موی سر و موارد خشونت آمیز دیگر نشان میدهند.
5- با والدین خود کج خلقی میکنند.
این رفتار هر روز از این کودکان سر میزند. اگر به فرزند خود نه بگویید، ممکن است با یک بحران و یک فاجعه روبرو شوید. مهم این است که شما بدانید چگونه این رفتار فرزندتان را مدیریت کنید.
6- گریههای مکرر دارد.
این موضوع میتواند برای والدین به شدت ناراحت کننده باشد و پدر و مادر را خسته کند. کودکان دشوار، بسیار بیشتر از کودکان دیگر گریه میکنند و بر سر هر مساله کوچکی گریه سر میدهند.
حتما بخوانید: بیش فعالی
مواردی که کودک را تغییر میدهد
برخی از موارد در زندگی برای افراد پیش میآید که میتواند زندگی آنها و حتی خودشان را نیز تغییر بدهد. این موارد علاوه بر اینکه میتواند باعث تغیییر در رفتار خود والدین شود، میتواند تأثیر بسیار زیادی را بر روی رفتار کودک داشته باشد. این عوامل عبارتند از:
1 – نوع رفتار شما با کودک در زمانهای مختلف. زیرا این موضوع باعث میشود کودک در موقعیتهای مختلف، انتظار همان رفتار را از شما داشته باشد و در نتیجه رعایت نکردن آن، با بدبخلقی و تغیییر در رفتار کودک مواجه شوید.
2- تغییر در زندگی. هر تغییر کوچک یا بزرگی در زندگی میتواند بر روی فرزند شما تاثیر بسیار زیادی بگذارد. تغییراتی مانند اسباب کشی، رفتن به یک محل دیگر برای زندگی، تغییر محل تحصیل او و دوری از دوستانش، به دنیا آوردن فرزند دیگر و موارد این چنینی میتواند باعث شود که رفتار کودک شما تغیییر کند.
3- کودک شما نیاز به توجه داشته باشد. ممکن است فرزند شما بنا به دلایل مختلفی احساس کمبود توجه را از جانب شما دریافت کرده باشد. در نتیجه دست به هر رفتاری خصوصاً رفتار خشونت آمیز، عصبانیت و گریه میزد تا توجه شما و دیگران را به خود جلب نماید.
4- گذراندن دوران سخت. فرزند شما به راحتی میتواند متوجه شود که والدینش ناراحت و عصبی هستند. از این رو این موضوع قطعاً بر روی رفتار کودک نیز تاثیر گذار است.
مطالعه این مطلب میتواند برای شما بسیار مفید باشد: مهارتهای فرزند پروری
نحوه رفتار با کودک دشوار
کودکی که دشوار است، نمیتواند احساسات خود را به خوبی بیان کند. از این رو بسیار مهم است که شما در چنین زمانی با فرزند خود چگونه برخورد داشته باشید و بتوانید آن را به خوبی کنترل و مدیریت کنید. برخی از نکات بسیار مهم و کاربردی مانند:
- حد و مرزها را برای خودتان و فرزندتان تعیین کنید. تا او بداند در هر شرایط و هر مکانی چگونه باید رفتار کند.
- اگر کودکتان رفتار خوبی داشت، به او هدیه بدهید.
- سعی کنید تا حد زیادی آرام بمانید و صبوری به خرج دهید.
- با دقت به فرزندتان گوش دهید. او میداند و متوجه است که شما به او گوش میدهید.
- اگر رفتار ناپسندی انجام داد، به او گوشزد کرده و کار ناپسند او را برایش توضیح دهید تا متوجه اشتباهش شود.
- سعی کنید با او دعوا نکنید. برای خود چندین رفتار جدی را در صورت مواجه شدن با برخی برخوردها و رفتارهای سرکشانه فرزندتان، لیست کنید. زیرا اگر بخواهید با فرزند خود در رابطه با رفتارهای او جنگ کنید، همیشه در دعوا و تنش هستید.
- با فرزند دشوار خود همدلی کنید. به عنوان مثال به او بگویید که عزیزم من میدانم که الان دوست نداری بخوابی! میدانم که الان دلت این اسباب بازی را میخواهد! با این کار کمی میتوانید از استرس و تشویش کودک بکاهید و او را آرام کنید.
- تسلیم نشوید. درست است که سر و کله زدن با چنین کودکانی، بسیار سخت و طاقت فرسا میباشد اما بدانید که وظیفه شما نگهداری از آن کودک و بزرگ کردن اوست.
- کار و رفتاری را با فرزند خود انجام دهید که خودتان به آن ایمان دارید. زیرا فرزند شما متوجه خواهد شد که شما آن حرف و رفتار را از روی حقیقت به او زدهاید و یا دروغ به او گفتهاید.
- از یک مشاور کودک کمک بگیرید.
درمان کودک دشوار
این را باید بدانید که شما لازم نیست به تنهایی و بدون کمک بتوانید رفتارهای کودک سخت خود را تغییر دهید. شما میتوانید برای درمان و کنترل بهبود رفتار فرزندتان از دیگران کمک بگیرید. البته که باید از مشاورین متخصص و دکتر روانشناس در این حوزه کمک بگیرید.
شما میتوانید با مراجعه به بهترین مراکز درمانی و مشاوره، بهترین دکتر روان پزشک و بهترین مشاور را در حوزه مشاوره کودک بیابید. سپس با تعیین وقت و جلسات توسط مشاور، شما به همراه فرزند خود در این جلسات شرکت میکنید. برخی از راههای درمانی و کنترل و بهبود رفتار فرزند شما بازی درمانی، شن درمانی و روان درمانی برای کودکان است.
تنها نکته مهم این است که شما این مساله را جدی گرفته و فرزندتان را به طور منظم به جلسات ببرید تا بتوانید رفتار فرزند خود را بهبود بخشید. هم پدر و هم مادر نیز در این جلسات باید حضور داشته باشند تا مشاور با ارائه راهکار مناسب، متناسب با رفتار فرزندشان به آنها ارائه دهد.
حتما بخوانید: تاثیر حیوان خانگی بر کودک
کلام آخر
تعدا کودکان دشوار طبق آماری که در دسترس است کم نمیباشد. پس اگر فرزند شما علائم و نشانههایی از ویژگی رفتاری کودک سخت را در خود دارد، جای نگرانی و ترس نیست. شما والدین عزیز میتوانید با مراجعه به مشاور کودک، رفتار فرزند خود را بهبود بخشید و رفتار خود را با کودک بررسی کرده و بتوانید آن را مدیریت کنید. کلینیک آرامش من بعنوان بهترین مرکز مشاوره در تهران با سالیان سال تجربه در این زمینه، در خدمت شما عزیزان میباشد.
مشاورین و متخصصین تیم قوی آرامش من همه روزه در کلینیک هستند تا پاسخگوی نیازهای شما عزیزان و راهی برای درمان و بهبود اختلالات ما باشند. شما عزیزان میتوانید از طریق تماس با شمارههای درج شده در سایت و یا پر کردن فرم درخواست مشاوره با مشاورین و متخصصین آرامش من در تماس باشید. هم چنین میتوانید روش درمانی خود را به صورت حضوری، مشاوره تلفنی و مشاوره آنلاین و به دل خواه خودتان برای برقراری ارتباط با مشاورین ما انتخاب کنید.
منابع: