ممکن است شما نیز فردی باشید که در زندگی خود قربانی رفتارهای یک فرد سوءاستفاده گر قرار گرفته باشد. این افراد در رفتارهای خود علائمی دارند که می‌توانید به راحتی آنها را تشخیص دهید. افرادی با چنین ویژگی اخلاقی، یا به اصطلاح پررو، رفتار و کنترل دیگران را در دست می‌گیرند. این افراد دارای ویژگی اخلاقی خاص دیگر بوده که بنا به دلایلی در آنها ایجاد می‌شود. هچنین همه افراد می‌توانند به راحتی تحت سلطه و سوء استفاده این افراد قرار بگیرند. از این رو نیاز است که این افراد و علائم رفتاری آنها را نیز بشناسید، تا در صورت مواجه با چنین فردی بتوانید با آنها به درستی برخورد کنید. ما در این مقاله به شما چندین راهکار برای مقابله و نحوه برخورد با افراد سوءاستفاده گر را نیز معرفی کرده‌ایم.
افراد سوءاستفاده گر چه افرادی هستند؟
در ابتدا لازم است که بدانیم افراد سوءاستفاده گر چه افرادی هستند. همانطور که در قبل نیز به آن اشاره شد، این افراد رفتار و کنترل دیگران را به دست می‌گیرند. اما نه به روشی صحیح! بلکه با شناختن نقطه ضعف و سادگی دیگران، کنترل آنان را به دست می‌گیرند. از اسمشان نیز پیداست که به راحتی و با ترفندهای بسیار نادرست، از افراد دیگر سوءاستفاده می‌کنند. سوءاستفاده نیز انواع مختلفی داشته و تنها به یک یا دو مورد خاص منتهی نمی‌شود. افراد سوءاستفاده گر برای اینکه به هدف خود دست یابند، دست به هرکاری می‌زنند. برایشان نیز مهم نیست که آن کار چه بوده و چه آسیب‌هایی به دیگران می‌رساند. زیرا تنها به فکر خود و هدف خود هستند.
از این رو باید این افراد را به خوبی بشناسید، زیرا ممکن است در اطراف شما نیز (به خصوص در خانواده شما و افراد نزدیکتان)، با چنین افرادی روبرو شوید، و روبروی با این افراد پررو هیچ سودی جز آسیب و ضرر به روح و جسم شما نخواهد داشت. یک فرد سوءاستفاده گر زمانی که نقطه ضعف شما را بیاید، برایش هیچ چیزی اهمیت ندارد. او ممکن است به روشی عاشقانه و بسیار عالی که شما ذره‌ای نیز به رفتار سوءاستفاده گرانه او شک نکنید، از شما سوءاستفاده کند. پس لطفا در رابطه با اطرافیانتان دقت لازم را به خرج دهید.
انواع سوءاستفاده
همانطور که گفتیم سوءاستفاده انواع مختلفی دارد. هر فرد سوءاستفاده‌گری ممکن است در زندگی شما وجود داشته باشد و با یکی از روش‌های زیر و در هر مورد خاصی، از شما سوءاستفاده کند. انواع سوءاستفاده شامل موارد زیر می‌باشد:
1ـ سوءاستفاده عاطفی
شایع‌ترین نوع سوءاستفاده، همین نوع می‌باشد. افراد سوءاستفاده گر، از نظر عاطفی به دیگران آسیب می‌رسانند.
2ـ سوءاستفاده جنسی
این نوع سوءاستفاده با اینکه زن و مرد نمی‌شناسد، اما بیشتر علیه زنان صورت می‌گیرد. افراد در این نوع از سوء استفاده، فرد را به اعمال جنسی که آن شخص هیچ تمایلی به انجام آن ندارد، مجبور می‌کند. تجاوز و حتی لمس، از این نوع سوءاستفاده به حساب می‌آید.
3ـ سوءاستفاده مالی یا استثمار
شاید بسیاری از افراد، حتی از نزدیک‌ترین فرد خانواده خود و یا دوست خود، این نوع از سوءاستفاده را تجربه کرده باشد. در این نوع از سوءاستفاده، افراد پررو از طریق برخی راه‌ها، دسترسی فرد به حساب بانکی خود را محدود می‌کند. یا به زور و با استفاده از سوءاستفاده‌گری از شخص پول زور می‌گیرد.
4ـ سوءاستفاده از بزگسالان و سالمندان
این نوع سوءاستفاده نیز توسط فرزندان و یا برخی از افراد پررو و سوء استفاده‌گر صورت می‌گیرد، طوریکه به صورت روانی، فیزیکی و مالی از یک شخص سالمند و آسیب پذیر به دلیل ناتوانی او، سوءاستفاده می‌کنند.
5ـ سوءاستفاده از طریق معنویت و مذهب
افراد پررو و سوءاستفاده گر در این نوع از سوءاستفاده، از مذهب و اعتقادات فرد استفاده می‌کنند. از طریق این عوامل شخص را وادار به انجام کارها و یا شرکت در برخی از مراسم‌ها می‌کنند.
6ـ سوءاستفاده فیزیکی
از نظر مشاور خانواده افراد در این نوع از سوءاستفاده که شامل خشونت خانگی می‌شود، هر نوع آسیب فیزیکی را به شخص وارد می‌سازند. این نوع سوءاستفاده بیشتر توسط افراد خانواده صورت می‌گیرد. خشونت خانگی شامل آسیب رساندن و کتک زدن شخص می‌شود. زمانیکه فردی شخصی را تهدید به کتک می‌کند، یعنی شخص تحت تاثیر خشونت خانگی و سوءاستفاده فیزیکی می‌باشد.
7ـ سوءاستفاده روانشناختی یا کلامی
این نوع سوءاستفاده نیز آسیب بسیار زیادی را به شخص می‌رساند. زمانیکه فرد فحاشی کرده و یا داد و فریاد می‌زند یا توهین کلامی می‌کند، تماما نشان دهنده رفتار یک فرد سوءاستفاده گر بوده که از سوءاستفاده روانشناختی یا کلامی استفاده می‌کند.
تمام موارد بالا از سوءاستفاده گری‌های اشخاص پررو می‌باشد. شما عزیزان ممکن است بنا به هر دلیلی زیر سلطه این افراد حیله گر قرار بگیرید. از این رو لازم است که این نشانه‌ها و علائم دیگر را به خوبی بشناسید.
علائم رفتاری یک فرد سوءاستفاده گر
افراد سوءاستفاده گر دارای برخی از نشانه‌ها و علائم رفتاری می‌باشند. حتی خود شما نیز در خود و زندگی خودتان برخی از تغییرات و نشانه‌ها را خواهید دید که بنا به دلیل وجود فرد سوءاستفاده گر در زندگی شماست. برخی از علائم رفتاری شخص سوءاستفاده گر شامل موارد زیر می‌شود:
- از نظر مالی دیگران را به خود وابسته می‌کنند.
- دیگران را به راحتی قضاوت می‌کنند و هیچ درکی از جانب آنها دریافت نمی‌شود.
- همیشه طوری رفتار می‌کنند که گویی حق با آنان است.
- با رفتارشان باعث می‌شوند که دیگران به رفتار خود شک کرده و خود را وابسته و محتاج آن شخص بدانند.
- هرگز دیگران را دوست نخواهند داشت.
- دیگران را از نظر عاطفی به خود وابسته می‌کنند.
- همیشه از بالا و متکبرانه به دیگران نگاه می‌کنند.
- به راحتی به دیگران بی احترامی می‌کنند.
- انتظارات بیش از اندازه و بیهوده از دیگران دارند.
- مرزهای دیگران را به راحتی می‌شکنند.
- دائما دیگران را به بدترین شکل تنبیه و مجازات می‌کنند.
- فرد سوءاستفاده گر، افرادی را که از آنها سوءاستفاده می‌کند را به چشم یک کالا و دارایی می‌بیند.
- شخصی را که از او سوءاستفاده کرده و یا با او در ارتباط است را به شدت منزوی می‌کند.
- در ابتدا بسیار مهربان هستند و به مرور رفتارشان با شما تغییر می‌کند.
- در ابتدا شما را غرق در عشق می‌کند، اما به یکباره جا زده و تنها از شما سوءاستفاده می‌کند.
علت ایجاد رفتار سوءاستفاده گرانه
افراد سوءاستفاده گر در ابتدا و از بدو تولد خود دارای چنین ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری ناپسند نبوده‌اند. بلکه دلایل و علت مختلفی باعث ایجاد چنین رفتاری در آنها شده است. در ابتدا نیز خدمت شما عزیزان عرض نمودیم که علت ایجاد رفتار سوءاستفاده گرانه، بنا به دلایلی است که در این قسمت برای شما بازگو می‌کنیم. برخی از این علل مختلف عبارتند از:
- برخی از افراد در چنین خانواده‌ای رشد می‌کنند. بعضی از خانواده‌ها متاسفانه رفتار سوءاستفاده گرانه بسیار زیادی را در بین خودشان رشد می‌دهند.
- برخی دیگر این رفتار را از جامعه و فرهنگی که در آن رشده کرده‌اند و یا دوستان و آشنایان خود، می‌آموزند.
- ترومای کودکی در بسیاری از افراد، باعث بروز چنین رفتاری می‌شود.
- ممکن است خودشان قربانی یک سوءاستفاده و یا رفتاری ناپسند بوده باشند و این چرخه را ادامه دهند.
- اعتیاد به مواد مخدر و یا الکل دارند.
در حقیقت مهم‌ترین عامل در ایجاد این رفتار ناپسند، گذشته تلخ و مورد سوءاستفاده قرار گرفتن آن اشخاص است. زیرا به نحوی می‌خواهند با این رفتار، خشم خود را خالی کرده و یا دیگر به سایر افراد اجازه سوءاستفاده و رفتارهای ناپسند را ندهند. افراد سوءاستفاده گر یا پررو باید تحت درمان‌های روانشناختی قرار بگیرند و در جلسات تراپی، به مدت طولانی و منظم این رفتار را از خود دور سازند.
چه افرادی تحت تاثیر رفتار افراد سوء استفاده گر قرار می‌گیرند؟
همانطور که در قبل نیز به آن اشاره کردیم، همه افراد می‌توانند تحت تاثیر رفتار افراد سوءاستفاده گر قرار بگیرند. پس با این تفاسیر هر شخصی می‌تواند قربانی سوءاستفاده دیگران واقع شود. فرقی ندارد که شما چه نژاد، چه وضعیت اقتصادی، چه زبان و چه فرهنگی دارید. حتی جایگاه اجتماعی شما نیز نمی‌تواند شما را از این قضیه مصون بدارد. به همین دلیل باید بسیار مراقب باشید. زیرا سوءاستفاده دیگران از شما می‌تواند باعث آسیب‌های گاها غیرقابل جبرانی را برایتان به همراه داشته باشد. مانند منزوی شدن، احساس رها شدگی، احساس تحقیر، بی ارزشی، خشم، عصبانیت، آسیب جسمی و روانی.
نحوه برخورد با افراد سوء استفاده گر
حال که دانستیم افراد سوءاستفاده گر ممکن است هر شخصی را تحت تاثیر رفتار خودش قرار دهد، لازم است نحوه برخورد با این افراد را به خوبی بیاموزیم. تا درصورت مشاهده و ورود چنین افرادی به زندگی خود، بتوانیم در مقابلشان ایستاده و اجازه ندهیم که از ما استفاده کنند. برخی از راهکارها برای نحوه برخود با این افراد شامل موارد زیر می‌باشد:
- در ابتدا شما باید اعتماد به نفس خود را تقویت کرده و به خود ایمان داشته باشید. برای اطلاع بیشتر در این زمینه حتما مقاله تکنیک‌های افزایش اعتماد به نفس را مطالعه نمایید.
- به هیچ یک از رفتارهای توهین آمیز آنها پاسخ مثبت ندهید. بلکه مقابلشان ایستادگی کنید.
- از دستورات آنها پیروی نکنید.
- محدودیت‌هایی را تعیین کنید و حد و مرز خود را برای آنها مشخص سازید.
- سعی کنید هرگز به آنها نقطه ضعف نشان ندهید.
- سادگی را کنار گذاشته و با آنها مقابله کنید.
- به راحتی به آنها نه بگویید.
- احساس قربانی بودن نداشته باشید.
- عزت نفس خود را بالا برده و سعی کنید در مقابلشان قاطعانه برخورد کنید.
- از یک مشاور و یا دکتر روانشناس معروف و کمک حرفه‌ای استفاده کنید.
کلام آخر
افراد سوءاستفاده گر همیشه در کمین هستند. این مهم است که شما با رفتار خود جوری با دیگران برخورد کنید که هرگز به خودشان اجازه ندهند از شما هیچ نوع سوءاستفاده رفتاری و یا جسمی داشته باشند. برای انجام این کار و پیروزی در آن لازم است که با افراد پررو و ویژگی رفتاری آنها آشنا شوید. همچنین نحوه برخورد با این افراد را که از مهم‌ترین کارهاست، بیاموزید.
شما عزیزان می‌توانید در صورت برخورد با چنین افرادی نیز از یک کمک حرفه‌ای مانند مشاور و یا زوانشناس برای رهایی یافتن از دست چنین فردی استفاده نمایید. مرکز مشاوره آرامش من با سالیان سال تجربه در این زمینه و با حضور مشاورین و رواندرمانگران متخصص و حرفه‌ای، همه روزه پاسخگوی شما عزیزان می‌باشد. شما می‌توانید از طریق تماس با شماره‌های داخل سایت و یا پر کردن فرم درخواست مشاوره با مشاورین مجرب تیم قوی آرامش من به راحتی در ارتباط باشید.
منابع:
