در جوامع امروزی و با پیشرفت علم و فناوری، استفاده از اینترنت بسیار رواج یافته است. همه افراد از سنین پایین تا سنین بالا و پیری از اینترنت استفاده می‌کنند. اما متاسفانه برخی از افراد استفاده بیش از اندازه از این فضای مجازی دارند، که این موضوع باعث ایجاد اعتیاد به اینترنت در افراد می‌شود. این موضوع به عنوان یک مشکل رو به رشد در تمام جوامع پیشرفته شناخته می‌شود، که متاسفانه تمام افراد را درگیر خودش ساخته است. شما به عنوان یک فرد، باید بتوانید به صورت متعادل از این فضای مجازی استفاده کنید، تا آسیب کمتری به شما و زندگی شخصی شما وارد شود. به منظور جلوگیری از این موضوع نیز باید در ابتدا بدانید که اعتیاد به اینترنت چیست؟ انواع مختلف آن، علت ایجاد و علائم وجود آن و همچنین تاثیرات و راهکارهایی برای درمان و کنترل آن را بشناسید. با ما همراه باشید…!
اعتیاد به اینترنت چیست؟
نیاز شدید به استفاده از اینترنت که به سلامتی فرد ضرر و آسیب رساند، اعتیاد به اینترنت شناخته می‌شود. درست است که شیوه زندگی ما به نوعی به اینترنت و استفاده از آن گره خورده است، اما باید بتوانیم از آن به نحوی درست استفاده نماییم. زیرا اینترنت فضایی دارد که به شدت اعتیادآور می‌باشد. اگر نتوانیم این موضوع را کنترل کنیم، به خودمان آمده و متوجه می‌شویم که در منجلاب این اعتیاد، گیر افتاده‌ایم. میانگین ساعت استفاده از اینترنت برای هر فرد، دو ساعت و نیم در روز می‌باشد. حتی ممکن است برخی از شما به یاد نیاورید که زندگی شما قبل و بعد از اینترنت چه تفاوتی با یکدیگر داشته و به چه شکل بوده است.
اعتیاد به اینترنت یک نوع اعتیاد رفتاری به حساب می‌آید که به عنوان یک اضطراب برای دسترسی به اینترنت و شبکه‌های مجازی نیز شناخته می‌شود. از این رو این نوع اعتیاد می‌تواند سالم نباشد و به عنوان یک آسیب سخت به حساب آید.
انواع مختلف اعتیاد به اینترنت
اعتیاد به اینترنت انواع مختلفی دارد. زیرا فضای مجازی و اینترنت بسیار گسترده می‌باشد. استفاده از اینترت شامل استفاده آن از طریق موبایل،کامپیوتر، لپ تاپ و … می‌باشد. درست است که تا به الآن هیچ منبع رسمی برای شناخت اعتیاد به اینترنت شناخته نشده است، اما برخی از محققین چند مورد زیر را از انواع مهم اعتیاد به اینترنت در نظر می‌گیرند. برخی از انواع مختلف آن شامل موارد زیر می‌باشد:
1ـ اعتیاد به بازی‌های اینترنتی
برخی از افراد به طور دائم و گاهی نصف روز خود را، به بازی‌های اینترنتی اختصاص می‌دهند. که در بین نوجوانان بسیار شایع است.
2ـ اعتیاد به فضای روابط سایبری
برخی از طریق جست و جو و گشت و گذار در فضای مجازی، به این فضا اعتیاد پیدا می‌کنند. به عنوان مثال هر روز را باید به جست و جو در زمینه‌های مختلف بپردازند.
3ـ اعتیاد به هرزه‌نگاری و روابط
برخی از افراد نیز به دیدن فیلم‌های پورن، سایت‌های دوست یابی غیرمجاز، سکس‌های اینترنتی و … اعتیاد پیدا کرده و زندگی خود را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهند.
4ـ اعتیاد به جست و جوی اجباری
برخی از افراد نیز دائما عادت دارند به اجبار برخی از موارد را جست و کنند. مانند آشنایی با برخی از دستورپخت‌ها، برخی از موارد آموزشی، یادگیری، بررسی وضعیت آب و هوا و … . درست است که این موضوع مفید محسوب می شود، اما اگر بیش از اندازه باشد و تبدیل به اجبار شود، زندگی فرد را با اختلال مواجه می‌کند.
5ـ اعتیاد از طریق اجبار به استفاده از اینترنت
برخی نیز بنا به دلیل شغل اینترنتی و کسب و کاری که دارند، مجبور به استفاده از آن هستند. این مورد نیز باید بررسی شده و با احتیاط و به طور برنامه ریزی شده انجام گردد.
علت اعتیاد پیدا کردن به اینترنت
اعتیاد پیدا کردن به هر مساله‌ای، دلایل و علل مختلفی دارند. که اعتیاد به اینترنت نیز از این قضیه مستثنی نیست. زیرا استفاده از این فضای گسترده، امروزه تبدیل به یک اجبار شده است که اعتیاد پیدا کردن به آن، دلایل مختلفی را به دنبال دارد. مانند:
- برخی از عوامل محیطی
- ژنتیک
- اجبار دوستان و هم سن و سالان
- برخی از عوامل مربوط به سلامت روان
بسیاری از افراد برای پوشاندن و مخفی کردن افکار خود به اینترنت روی می‌آورند. در حقیقت برای رهایی از افکار و آسیب‌های روانی خود، به اینترنت پناه می‌برند. مانند غم و اندوه، بیماری، از دست دادن یک عزیز، جدایی و… . - کنجکاوی از زندگی دیگران
امروزه اکثر افراد در فضای مجازی از زندگی شخصی خود، رونمایی می‌کنند. برخی از افراد به دلیل کنجکاوی کردن در زندگی دیگران و مطلع شدن از زندگی شخصی و روزمره آنان، دائما در اینترنت فعال هستند. - رقابت اجتماعی و حسادت ورزیدن
از آنجایی که فعالیت در فضای مجازی به شدت بالا رفته است. بسیاری از افراد با دیدن این فعالیت‌ها دچار حسادت شده و برای رقابت با این افراد، آن‌ها نیز دست به فعالیت در فضای مجازی می‌زنند. - داشتن وسواس و دست یابی به زیبایی و استانداردهای زیبایی که دست نیافتنی هستند.
این مورد بیشتر در رابطه با خانم‌ها رخ می‌دهد. فعالیت در فضای مجازی به دلیل نشان دادن زیبایی و دستیابی به آن زیبایی می‌باشد. البته که بسیاری از آقایان نیز دچار این وسواس می‌شوند. - به دلیل فعال نبودن و بیکاری
- به دلیل بی‌حوصلگی و تنبلی و حوصله سر بودن زندگی شخصی فرد
- شغل اینترنتی
علائم اعتیاد به اینترنت
برخی از نشانه‌های رفتاری در فرد وجود دارد که نشان‌دهنده اعتیاد داشتن به اینترنت است. مانند:
- بی‌خوابی و ایجاد اختلال در خوابیدن
- داشتن مشغله فراوان مربوط به اینترنت
- بیش از اندازه آنلاین بودن در طول روز
- دروغ گفتن به میزان استفاده از اینترنت به خانواده و اطرافیان
- دوری از تعاملات اجتماعی و گفت و گوی چهره به چهره
- اهمیت ندادن به بهداشت فردی
- در محل کار و یا مدرسه و محل تحصیل خود، با مشکل مواجه می‌شوید.
عوارض اعتیاد به اینترنت
اعتیاد به اینترنت همانند هر نوع اعتیاد دیگری دارای آسیب و عوارض‌هایی است که گاها غیرقابل جبران می‌باشد. برخی از عوارض اعتیاد به اینترنت شامل موارد زیر می‌باشد:
- عملکرد در زندگی و انجام کارهای روزمره شما با کاهش و اختلال روبرو می‌شود.
- در خواب خود با مشکل روبرو می‌شوید.
- از نظر روحی و روانی بسیار تغییر می‌کنید.
- منزوی می‌شوید.
- در مدرسه و محل کار خود عملکرد خوبی نداشته و ممکن است به اخراج شما منتهی شود.
- بیماری‌هایی مانند سردرد، مشکل در بینایی و مفاصل شما ایجاد می‌شود.
- به دلیل تحرک پایین، اندام شما دچار تغییرات بدی می‌شود.
- در روابط خود با مشکل مواجه شده و تمام روابطتان با اختلال روبرو خواهد شد.
- باعث برخی از تجربیات و استفاده‌های منفی از اینترنت می‌شود.
- از نظر اجتماعی به شدت منزوی می‌شوید.
تاثیرات اعتیاد به اینترنت بر روی سلامت روان
اعتیاد به اینترنت علاوه بر اینکه بر سلامت جسم شما تاثیر گذار است بر روی سلامت روان شما نیز تاثیر خودش را می‌گذارد. برخی از این تاثیرات شامل موارد زیر می‌شود:
- به دلیل مقایسه فراوان باعث کاهش عزت نفس و اعتماد به نفس در شما می‌شود.
- باعث ایجاد ترشح دوپامین در بدن شده که همین موضوع باعث استفاده بیشتر شما از اینترنت می‌شود. این موضوع همانند مصرف مواد مخدر است.
- باعث کمبود توجه شده و تمرکز را کاهش می‌دهد.
- تاثیرات روانی همانند ترک اعتیاد به مواد مخدر دارد.
- تجربیات منفی و مشاهده برخی از موارد آسیب زا در فضای مجازی، روحیات شما را دچار اختلال می‌کند.
- باعث افسردگی می‌شود.
- شما را پرخاشگر و عصبی می‌کند.
- مقدار ماده خاکستری و سفید در مغز را تغییر می‌دهد.
- در فعالیت مغز شما تغییر ایجاد می‌کند.
راه‌های درمان اعتیاد به اینترنت
خوشبختانه راهکارهایی برای درمان و یا کنترل اعتیاد به اینترنت وجود دارد. شخص باید خودش بتواند خود را درمان کرده و با استفاده از تغییر سبک زندگی و روش زندگی سالم، این اعتیاد را برطرف کند. برخی از راهکارهای مهم و روش‌های درمانی برای درمان اعتیاد به اینترنت عبارتند از:
- روان درمانی
- درمان از طریق خانواده که به آن خانواده درمانی نیز گفته می‌شود.
- تغییر سبک زندگی
- استفاده و کمک گرفتن از گروه‌های ترک دیجیتال
- استفاده از دارو
کلام آخر
اعتیاد به اینترنت هر شخصی را درگیر خود می‌سازد. از این رو ممکن است در صورت استفاده نادرست از این فضای گسترده، با مشکل روبرو شوید. برای استفاده از فضای مجازی باید بتوانید با برنامه ریزی پیش بروید تا دچار آسیب نشوید. برای این کار نیازمند تغییر سبک زندگی خود هستید. همچنین می‌توانید از یک کمک حرفه‌ای مانند کمک از یک مشاور حرفه‌ای استفاده کنید. مرکز مشاوره آرامش من با حضور مشاورین و متخصصین حرفه‌ای در این زمینه همه روزه در خدمت شما عزیزان می‌باشد. برای ارتباط با مشاور خصوصی خود می‌توانید از طریق تماس با شماره‌های داخل سایت و یا پر کردن فرم درخواست مشاوره اقدام کنید. همچنین می‌توانید از طریق مشاوره حضوری، مشاوره آنلاین و مشاوره تلفنی با مشاور و یا رواندرمانگر خود به راحتی در ارتباط باشید.
منابع:
