امروزه داشتن مهارت‌های اجتماعی یکی از واجب‌ترین کارها می‌باشد. همه ما باید به دنبال یادگیری این مهارت‌ها باشیم. یکی از این مهارت‌های مهم تعیین مرزهای سالم است. حال دانستن چگونگی تعیین این مرزها، از ضروری‌ترین کارهاست. زیرا این کار باعث خواهد شد که به یک آرامش ذهنی و روانی خوبی دست پیدا کنید. همچنین روابط شما در محل کار، زندگی شخصی، دوستان و خانواده بسیار عالی و بدون هیچ نقصی خواهد شد. تعیین مرزهای سالم شما را در برابر چالش‌های زندگی و اجتماعی حفظ خواهد کرد. از این رو لازم است که شما با تعریف و چگونگی تعیین این حد و مرزها آشنا شوید.
مرزهای سالم چه هستند؟
در ابتدا باید بدانیم که مرز سالم چیست؟ مرزهای سالم یکسری محدودیت‌ها هستند. محدویت‌هایی که فرد در رابطه با احساسات، زمان، سلامت روان و بدن خود ایجاد می‌کند. این کار باعث خواهد شد که از آنچه هستید، راضی باشید. همچنین باعث می‌شود که به اهداف و آرزوهای خود دست یابید. در حقیقت مرزهای سالم چارچوب‌هایی هستند که ما برای خودمان تعیین می‌کنیم. مشخص می‌کنند که می‌خواهیم دیگران چگونه با ما رفتار کنند و ما چه رفتاری با دیگران داشته باشیم. پس اگر فردی را در بین دوستان خود دارید که بیش از حد در زندگی شخصی شما دخالت دارد، بهتر است با تعیین حد و مرز او را از این کار بازدارید. این موضوع در رابطه با اعضای خانواده خودتان نیز صادق است. این را نیز بدانید که مرزهای سالم به این معنا نیست که شما دیگران را کنترل می‌کنید، در واقع حد و مرزهای سالم باعث می‌شود که نیازهای شما مشخص شود. با توجه به این تعارف، تعیین حد و مرزهای سالم از ضروری‌ترین اقداماتی است که همه افراد باید آن را انجام دهند.
انواع مرزهای سالم
مرزهای سالم انواع مختلفی دارد. هر یک از این مرزها را نیز می‌توانید با هر شخصی داشته باشید. این نکته را نیز بدانید که نیاز نیست همه مرزها را در رابطه با هر شخصی رعایت کنید. به عنوان مثال ممکن است با دوست خود مرزهای مالی را تعیین کنید اما نیازی نباشد که مرزهای فیزیکی را با او مشخص نمایید. انواع مرزهای سالم عبارتند از:
مرزهای مادی
بسیاری از ما دوست نداریم که به دیگران پول و یا یکی از وسایل خودمان را قرض بدهیم. از همین رو مرزهای مادی و مالی، تعیین می‌کنند که افراد چگونه باید با شما در رابطه با این موضوع برخورد کنند. مرزهای مادی و مالی شامل تعیین حد و مرز پول، ماشین، خانه و وسایل شخصی دیگر شماست. به عنوان مثال دلتان می‌خواهد وقتی مهمان به خانه شما می‌آید، به وسیله‌ای دست نزد و یا با کفش وارد خانه نشود. دلتان می‌خواهد کسی از اعضای خانواده به پول‌های شما دست نزند.
مرزهای عاطفی در یک رابطه عاشقانه
این نوع مرز می‌تواند از احساسات شما محافظت کند. همینطور باعث می‌شود دیگران به احساسات و عواطف شما احترام بگذارند. به عنوان مثال اگر در رابطه خود نمی‌توانید و یا نمی‌خواهید در مورد موضوعی بحث کنید، می‌توانید به راحتی آن را بیان کنید. بگویید که:”من راحت نیستم و تمرکز کافی ندارم تا در مورد این موضوع صحبت کنیم.” بسیاری از موارد و پیشنهادات هستند که در همه روابط عاطفی پیش می‌آید. شما با تعیین مرزهای سالم می‌توانید از ارائه این صحبت‌ها جلوگیری کنید.
مرزهای جنسی
مرز جنسی راحتی و رضایت شما از لمس جنسی را تعیین می‌کند. در تعیین مرز جنسی، باید در رابطه با این مورد هر ناراحتی و نارضایتی که دارید، بیان کنید. مانند:
- من الان آمادگی برقراری رابطه جنسی را ندارم.
- من را نبوس.
- دوست ندارم برخی از نقاط بدن من را لمس کنی.
- تا زمانی که احساس آمادگی نکنم، با تو ارتباط جنسی نخواهم داشت.
- من این رفتار تو را دوست ندارم.
- به راحتی نه بگویید.
احترام گذاشتن به مرزهای جنسی بسیار ضروری و مهم است. عدم رعایت مرز جنسی، تجاوز جنسی به حساب می‌آید.
مرزهای فیزیکی
تعیین مرزهای فیزیکی باعث خواهد شد که در ارتباط با افراد نزدیک و دور، احساس ایمنی و راحتی داشته باشید. به عنوان مثال، می‌توانید به اعضای خانواده بگویید که دوست ندارید در نبودتان وارد اتاق شما شوند. یا به دوستتان بگویید که بوسیده شدن را دوست ندارید.
مرزهای زمانی
این مرز نحوه گذراندن زمان شما را مشخص می‌سازد. دوست دارید زمان خود را صرف کار یا تفریح کنید. شاید شما بخواهید چهار روز در هفته را کار کنید و سه روز در هفته را به تفریح بگذرانید. شما با تعیین مرز زمانی می‌توانید روابط عاطفی خود، روابط خانوادگی، رابطه با دوستان، تفریح و کار خود را به خوبی مدیریت کنید. حتما بخوانید: مشاوره خانواده خوب
مرزهای فکری
این نوع مرز به عقاید، افکار و باورهای شما مربوط می‌شود. ممکن است شما در رابطه با مذهب و دین خود و یا سیاست، برخی از حد و مرزهایی را برای خود و دیگران مشخص کنید. در برخی موارد که به عقاید و افکار شما احترام گذاشته نمی‌شود، تعیین حد و مرزهای فکری، بسیار کمک کننده می‌باشند.
مزایای تعیین مرزهای سالم
حتما تا به اینجا متوجه اهمیت و ضرورت تعیین مرزهای سالم شده‌اید. تعیین مرزهای سالم در زندگی هر فردی با مزیت‌ها و فواید بسیار زیادی همراه است. زیرا تعیین حد و مرز سالم برای اشخاص، احترام را به همراه دارد، و احترام یکی از جنبه‌های بسیار مهم زندگی است. برخی از مزایای تعیین مرزهای سالم عبارتند از:
- باعث افزایش عزت نفس شما می‌شود.
- باعث می‌شود که بر روی رفاه و حال خوب خود تمرکز کنید.
- روابط شما را بهبود می‌بخشد. (حتما بخوانید: رابطه پایدار)
- باعث می‌شود با خودتان صادق باشید و هویت خود را بشناسید.
- با تعیین حد و مرز می‌توانید عصبانیت خود را به خوبی کنترل کنید.
- استقلال می‌یابید.
- سلامت روانی شما تامین می‌گردد.
- ارزش‌ها و اعتقادات خود را روشن می‌سازید.
- فرسودگی شغلی نخواهید داشت.
- از فضای فیزیکی و عاطفی شما به خوبی محافظت می‌شود.
تعیین مرزهای سالم چگونه است؟
برای اینکه بتوانید در زندگی خود مرزهای سالمی را تعیین کنید چندین راهکار وجود دارد. مانند:
- اولین راه این است که متوجه شوید در حال حاضر چه مرزهایی دارید.
- ارتباط برقرار کنید و اجاره بدهید طرف مقابلتان بداند مرزهای شما چیست.
- به خودتان زمان بدهید و این را بپذیرید که ناراحتی جزئی از زندگی شماست.
- خودتان را با هرنوع برخوردی آماده کنید.
- به حد و مرزهای دیگران احترام بگذارید.
- نه گفتن را یاد بگیرید و برای احساسات خود ارزش قائل باشید.
- از یک مشاور خوب کمک بگیرید.
کلام آخر
همه ما انسان‌ها باید برای تمام ارزش‌ها و عقاید خود مرزهای سالمی را تعیین کنیم. از این رو نیاز است که مهارت اجتماعی خود را بالا ببریم. برای انجام این کار می‌توانید از یک مشاور برای کمک گرفتن و تعیین مرزهای سالم استفاده نمایید. کلینیک آرامش من با سالیان سال تجربه بعنوان بهترین مرکز مشاوره در نیاوران در حوزه روانشناسی می‌تواند به شما در تعیین حد و مرزهای سالم کمک نمایند. شما می‌توانید از طریق تماس با پشتیبانی و یا پر کردن فرم درخواست مشاوره با مشاورین تیم قوی آرامش من در تماس باشید.
منابع:
