ممکن است شما هم در اطراف خود افرادی را دیده باشید که دلشان نمی‌خواهد در اجتماع ظاهر شوند. از مراسم‌های خانوادگی و جمع شدن‌های دوستانه دوری می‌کنند. این افراد تنهایی را بیشتر دوست دارند. اغلب، این افراد را منزوی می‌نامند. اختلال شخصیت اسکیزوئید دقیقا همین مشکل است. فردی که منزوی بوده و تنهایی را ترجیح می‌دهد. شخصیت منزوی یا اسکیزوئید (SPD) ممکن است در هر فردی وجود داشته باشد. از این رو باید با علائم رایج این اختلال آشنا شد تا بتوان در صورت وجود این اختلال آن را در اولین فرصت درمان و مدیریت کرد. همچنین بهتر است که علت ایجاد آن را نیز دانست تا بتوان راحت‌تر از ایجاد آن و یا تشدید کردن این اختلال جلوگیری کرد. با ما همراه باشید تا در این مقاله در رابطه با افراد منزوی اطلاعات بیشتری را کسب کنید.
اختلال شخصیت منزوی یا اسکیزوئید چیست؟
همانطور که در قبل نیز به آن اشاره شد، اختلال شخصیت اسکیزوئید به فردی اطلاق می‌گردد که دارای الگوی رفتاری ثابت جدایی، و بی‌علاقه بودن به روابط اجتماعی است. این افراد که به عنوان افراد منزوی نیز شناخته می‌شوند، در رابطه با برخورد با دیگران به شدت احساسات محدودی را از خود نشان می‌دهند. درحقیقت این افراد دارای تفکرات و عملی هستند که با استانداردهای جامعه و رفتار اجتماعی مغایرت دارد. که همین موضوع می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی فرد و اطرافیانش از او شود. افراد دیگر این افراد را گوشه گیر، بی‌عاطفه و غیرقابل دسترسی می‌شناسند. طبق مطالعات نیز از هر صد نفر، یک نفر دچار اختلال شخصیت اسکیزوئید می‌شود. از طرفی برخی تحقیقات هم نشان می‌دهند که از هر صدنفر، پنج نفر دچار این اختلال می‌شوند. به طور دقیق اعداد و ارقامی وجود ندارد که بتواند ما را مطمئن سازد. زیرا افرادی که دچار این اختلال می‌شوند، به ندرت به دنبال درمان می‌روند. بسیاری از آن‌ها هرگز این اختلال را در خود شناسایی نکرده و به دنبال رفع آن نمی‌باشند. از این رو آمار دقیقی از وجود این بیماری در دسترس نمی‌باشد.
حتما بخوانید: مشاوره خانواده در تهران
علائم شخصیت اسکیزوئید
همانطور که گفتیم مهم‌ترین ویژگی و علائم شخصیت اسکیزوئید، داشتن یک الگوی رفتاری ثابت بی‌علاقگی و جدایی، نسبت به رفتارهای اجتماعی و دوری بودن از اجتماع است. اما با این حال علائم شاخص دیگری وجود دارند که اگر در رفتار فرد بیش از اندازه مشاهده شود، نشان دهنده وجود این اختلال شخصیتی در فرد است. مانند:
- این افراد بیشتر به دنبال پیدا کردن شغل و فعالیت‌هایی هستند که انفرادی باشد.
- از بودن در کنار دوستان و در جمع خانوادگی لذتی نمی‌برد.
- دیگران را انتقاد و یا تشویق نمی‌کنند و نسبت به این موضوع نیز کاملا بی‌تفاوت هستند.
- علاقه‌ای به برقراری رابطه جنسی ندارند. یا به ندرت فعالیت جنسی انجام می‌دهند.
- به هیچ عنوان دوست ندارند که بیش از اندازه به شخصی نزدیک شوند.
- نسبت به افراد دیگر سرد هستند. به هیچ عنوان حس شوخ طبعی ندارند.
- این افراد هیچ انگیزه‌ای ندارند. همچنین هیچ هدفی را در زندگی خود دنبال نمی‌کنند.
- تنهایی را به شدت دوست داشته و ترجیح می‌دهند در تمام موقعیت‌ها و مسائل زندگی خودشان، به تنهای عمل کنند.
مطالعه این مطلب می‌تواند برای ما مفید باشد: پیامدهای روحی و روانی تنهایی
علت ایجاد شخصیت اسکیزوئید
اختلال شخصیت اسکیزوئید، همانند سایر اختلالات شخصیتی، دارای علت و دلایلی است که باعث به وجود آمدن آن می‌شود. با این حال بازهم این اختلال، جزو ناشناخته‌ترین اختلالات شخصیتی و سلامت روان است که وجود دارد. تا به همین الان نیز روانشناسان و متخصصین در پی تکمیل کردن تحقیقات خود در رابطه با این اختلال هستند. اما باز هم دانشمندان بر این عقیده هستند که برخی از دلایل وجود دارند که می‌تواند باعث بروز این اختلال در شخص شود. این دلایل عبارتند از:
1 – ژنتیک
ژنتیک یکی از مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند بر روی شخصیت و اختلالاتی که برای انسان به وجود می‌آید، نقش داشته باشد. از این رو دانشمندان و متخصصین بر این باورند که اختلال شخصیت اسکیزوئید، به ژنتیک افراد مربوط می‌شود. فرد مبتلا می‌تواند آن را به فرزند خود نیز انتقال دهد. اما باز هم در این موضوع، به طور قطع و یقین به این باور نرسیده‌اند.
2- محیط رشد و دوران کودکی
محیط اطراف نیز تاثیر بسیار زیادی بر روی ایجاد اختلال و شخصیت منزوی بودن فرد، دارد. محیطی که این افراد در آن رشد کرده‌اند، بر روی ایجاد و شکل‌گیری شخصیت فرد، تاثیرگذار است. به عنوان مثال اگر در کودکی با شخص، سرد و با بی‌توجهی رفتار می‌شود، می‌تواند باعث ایجاد شخصیت اسکیزوئید در بزرگسالی شود. از این رو بر این باورند که اگر در یک محیط بی‌عاطفه و سرد بزرگ شوید، در آینده به احتمال بسیار زیاد، منزوی خواهید شد.
این را هم بخوانید: طرحواره درمانی و علت استفاده از آن
تاثیرات اختلال منزوی بودن
شاید با خود فکر کنید، فردی که منزوی است بسیار راحت است. فکر و دغدغه‌ای نداشته و به راحتی امورات خود را به تنهایی می‌گذراند. شاید در دید اول اینگونه به نظر برسد؛ اما باید بدانید که منزی بودن و اختلال اسکیزوئید، تاثیرات به شدت منفی را بر روی زندگی فردی شخص، خواهد گذاشت. برخی از این تاثیرات شامل موارد زیر می‌باشد:
- باعث ایجاد عملکرد ضعیف مغز می‌شود.
- به مرور قدرت مغز را کاهش داده و کم هوشی می‌آورد.
- توانایی شناختی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد و آن را کاهش می‌دهد.
- زوال عقلی و آلزایمر به همراه دارد.
- باعث ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود.
- سبب خواهد شد فرد ارتباطات غیرکلامی را به خوبی متوجه نشده و آن را درک نکند.
- معاشرت و ارتباط اجتماعی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. درحقیقت آن را با مشکلی بزرگ روبرو می‌کند.
- فرد به شدت منزوی شده و عملکرد خوبی در روابط عاطفی و عاشقانه، دوستانه، خانوادگی و کاری نخواهد داشت.
با افراد منزوی چه کنیم؟
حال که با اختلال شخصیت اسکیزوئید و افراد منزوی آشنا شدیم، بهتر است که در رابطه با نوع رفتار خودمان با آن‌ها نیز اطلاعاتی داشته باشیم. برخی از اقدامات وجود دارد که می‌تواند به ما کمک کند تا با شخص منزوی بهتر رفتار کنیم. زیرا رفتار با این افراد کمی سخت و پیچیده‌تر از افراد عادی است. برخی از این راهکارها و اقدامات عبارتند از:
- در وهله اول شما باید بیاموزید که به هیچ عنوان شخص را قضاوت نکنید. اگر فردی از نزدیکان شما دچار این اختلال بود و نزد شما برای حرف زدن آمد، هرگز او را سرزنش نکنید.
- اطلاعات خود را در رابطه با اختلال اسکیزوئید و افراد منزوی با مطالعه و تحقیق بالا ببرید.
- صبر و تحمل خود را بالا ببرید. این را باید بدانید که روند درمانی این اشخاص به شدت طولانی است و زمان بسیاری نیاز دارد. از این رو شما نباید بین راه جا بزنید و یا عصبانی شوید و شخص را رها کنید. زیرا این کار شما، شرایط را بدتر خواهد کرد. از این رو باید تمرین و صبر داشته باشید.
- سعی کنید فرد را به درمان و طی کردن مراحل درمانی خودش تشویق کنید. دائما به او بگویید که می‌تواند با مراجعه به بهترین کلینیک روانشناسی خود را به بهترین و آسان‌ترین روش، درمان کند. به او بگویید که با درمان، کیفیت زندگی‌اش صد برابر بهتر خواهد شد.
- سعی کنید همیشه در کنارش باشید و به او یاری رسانید.
اختلال شخصیت اسکیزوئید چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اختلال شخصیت اسکیزوئید و تشخیص منزوی بودن فرد، کمی مشکل است. زیرا خود فرد نیز متوجه این اختلال در خود نمی‌شود. شخص گمان می‌کند که رفتارش کاملا طبیعی بوده و هیچ ایرادی در رفتار خودش مشاهده نمی‌کند. از این رو هرگز به فکر درمان و راهی برای تشخیص نمی‌باشد. رواندرمانگران و مشاورین تا سن 18 سالگی، وجود این اختلال در شخص را تشخیص نمی‌دهند. باید بدانید که افرادی نیز که برای مراجعه و رفع این اختلال به کلینیک‌ها مراجعه می‌نمایند، اغلب به دلیل وجود استرس و اضطراب ناشی از این اختلال است و باز هم به دلیل خود اختلال، به مراکز مشاوره رجوع نمی‌کنند. دکتر روانشناس و متخصصین، بعد از بررسی علائم بیشتر در این افراد، پی به حضور این اختلال در شخص می‌برند. از طرفی ممکن است که فرد قبول نکند که منزوی است. از این رو از خانواده و دوستانش نیز برای درمان و تشخیص این بیماری کمک گرفته می‌شود. همچنین سوابق کودکی آن فرد نیز به دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد و پس از تشخیص، یک روش درمانی مناسب برای آن فرد در نظر گرفته می‌شود.
مطالعه این مطلب را به شما پیشنهاد می‌کنیم: چطور باید با افراد مبتلا به اسکیزوفرنی برخورد کرد؟
درمان اسکیزوئید
برای درمان این اختلال روش‌های درمانی کمی ارائه گردیده است. اما باز هم روش‌هایی وجود دارد که می‌توانند به شخص کمک کند که اختلال منزوی بودن خود را مدیریت و حتی درمان نماید. برخی از روش‌های درمانی رایج در رابطه با بهبودی اختلال اسکیزوئید شامل موارد زیر می‌باشد:
1 – درمان شناختی رفتاری
در این روش فرد متوجه می‌شود که رفتار و احساسات خودش به چه شکل است. در حقیقت با آن روبرو می‌شود و بعد از روبرویی با آن، با کمک مشاور می‌تواند بهترین راه را برای درمان و مدیریت اختلال خود برگزیند.
2- خانواده درمانی
در این روش، از خانواده شخص و حتی گاهی دوستان او درخواست می‌شود که در جلساتی شرکت کنند. تا مشاور و یا رواندرمانگر بتواند به بررسی دقیق این موضوع دست یابد.
3- گروه درمانی
در این روش نیز فرد همراه با افرادی که شبیه به خودش هستند و در مرحله درمان می‌باشند، جلساتی را برگزار می‌کند. در این جلسات افراد از تجربیات خود گفته و مشاور نیز در این جلسات این افراد را هدایت و راهنمایی می‌کند.
4- روان درمانی
می‌توان گفت بهترین روش درمانی برای درمان انواع اختلالات به حساب می‌آید. مشاور با شخص، به صورت فردی صحبت کرده و بهترین روش‌های درمانی را برای او ارائه می‌دهند.
کلام آخر
برای کلام آخر باید بگوییم که اختلال شخصیت منزوی یا اسکیزوئید ممکن است برای هر فردی به وجود آید. حتی ممکن است که الان بسیاری از افراد دارای شخصیت منزوی هستند، ولی از آن بی‌اطلاع باشند. از این رو باید به دقت به علائم این اختلال توجه داشت و در صورت کمک نیز می‌توان از مشاورین مجرب در این حوزه استفاده کرد. کلینیک آرامش من با حضور مشاورین و متخصصین مجرب در این حوزه همه روزه پاسخگوی شما عزیزان می‌باشند. شما می‌توانید برای تعیین وقت قبلی، فرم درخواست مشاوره را پر کرده تا با شما تماس گرفته شود. همچنین می‌توانید با تماس از طریق شماره‌های داخل سایت و تعیین وقت قبلی با مشاورین و رواندرمانگران تیم قوی آرامش من با هر شیوه‌ای که به دل‌خواه و انتخاب شما عزیزان می‌باشد، به راحتی در ارتباط باشید.
منابع:
