تا به حال برایتان پیش آمده است که از سوراخ‌های ریز و بسته وحشت کنید؟ یا با دیدن این سوراخ‌ها احساس ناراحتی و یا انزجار به شما دست دهد؟ بله این اتفاق برای بسیاری از افراد رخ می‌دهد و کاملا طبیعی است. البته که یک اختلال بوده که به آن ترایپوفوبیا (Trypophobia) گفته می‌شود. ترایپوفوبیا یا تریپوفوبی یک اختلال بوده که باعث ایجاد حس انزجار در شما می‌شود. بسیاری از افراد نیز این احساس را داشته و درصد زیادی از آن‌ها از این موضوع رنج می‌برند. حال برای اینکه بهتر متوجه این اختلال و فوبیا شوید و بدانید که علت ایجاد و علائم آن چیست و چطور تشخیص داده می‌شود، این مقاله را بخوانید. همچنین در این مقاله در خصوص روش‌های درمانی و کنترل این فوبیا، صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید…!
ترایپوفوبیا چیست؟
ترایپوفوبیا یک ترس و یک حس انزجار غیرمنطقی است. این ترس نسبت به سطوحی برجسته، سوراخ و الگوهای کوچک می‌باشد. برخی از افراد با دیدن این سطوح و سوراخ‌ها دچار برخی از علائم شدید فیزیکی می‌شوند. که در این صورت باید با دیدن این علائم سریعا به روانشناس و یا پزشک مراجعه کرده و روند درمانی خود را طی کنند. البته که این اختلال از نظر پزشکی و روانشناسی به طور رسمی یک مشکل روانشناختی به حساب نمی‌آید. تنها در یک دهه اخیر است که آن را به رسمیت شناخته‌اند. به همین دلیل اگر با دیدن سوراخ و سطوح برجسته احساس اضطراب و پریشانی به شما دست می‌دهد، از آن به عنوان فوبیا یاد می‌کنند. افراد مبتلا به ترایپوفوبیا از سوراخ ترسی ندارند، بلکه از آن منزجر هستند.
محرک‌های تریپوفوبی
ترایپوفوبیا به علت برخی از محرک‌ها در فرد ایجاد می‌شود. هر جسم و یا اشیاء سوراخ باعث تحریک ترایپوفوبیا در شخص می‌شود. برخی از محرک‌های رایج ترایپوفوبیا شامل موارد زیر می‌باشند:
- پنیر سوراخ دار
- برخی از نان و شیرینی‌هایی که به علت پخت دارای سوراخ و حفره هستند.
- گل آفتابگردان
- لانه زنبور
- برخی از حشرات
- زنبورها
- اسفنج
- کف برخی از کفش‌ها
- پوست مار، مارمولک، قورباغه و سایر خزندگان
- میوه‌هایی مانند کیوی، تمشک و توت فرنگی
- مرجان دریایی
- سنگ ریزه ها و جاده های سنگی
- برخی از زخم ها
- حباب
- تصویر دسته ای از چشم ها که کنار هم قرار گرفته اند
- چشم برخی از حشرات
مطالعه این مطلب را به شما پیشنهاد می‌کنیم: سایکوتراپی یا روان درمانی چیست؟
علت ایجاد ترایپوفوبیا
متخصصین و روانشناسان هنوز دلیل اصلی و قاطعی برای ایجاد این اختلال نیافته‌اند. همانطور که گفته شد همچنان ترایپوفوبیا در دست تحقیق و بررسی می‌باشد. اما تا به الان برخی از نظریه‌ها وجود دارد که از نظر متخصصین و روانشناسان می‌تواند دلیل ایجاد این فوبیا باشد. برخی معتقدند که مغز برخی از سوراخ‌ها را با خطر یکسان می‌داند. به عنوان مثال ممکن است با دیدن سوراخ به یاد پوست مار و یا بدن یک خزنده خطرناک بیوفتید و مغز آن را خطر تشخیص دهد. از این رو حس انزجار به شما دست دهد. یا امکان دارد که این سوراخ‌ها شما را به یاد یک بیماری پوستی و خطرناک بیندازد. برخی دیگر نیز اعتقاد دارند مغز شما انرژی بیشتری را برای پردازش برخی الگوها که سوراخ و حفره‌دار هستند، مصرف می‌کند. همین موضوع باعث می‌شود که احساس پریشانی و تحت فشار بودن به شما دست دهد. برخی از روانشناسان و متخصصین نیز بر این باورند که ممکن است این اتفاق به دلیل وجود اختلال وسواس فکری و عملی باشد.
علائم ترایپوفوبیا
همانطور که در قبل به آن اشاره کردیم، ترایپوفوبیا دارای علائمی می‌باشد که برخی از آن‌ها ممکن است در شخصی شدید شود. با مشاهده این علائم در صورت دیدن یک سطح برآمده و یا سوراخ و حفره دار، باید سریعا برای درمان و کنترل آن اقدامات لازم را انجام دهید. برخی از علائم ترایپوفوبیا عبارتند از:
- احساس انزجار شدید
- احساس ترس و وحشت
- لرزش بدن
- خشکی دهان
- حالت تهوع
- افزایش تعریق بدن
- بالا رفتن ضربان قلب
- تنگی نفس
- سرگیجه و تاری دید
- دور شدن از تصویر و شیء
تست اختلال ترایپوفوبیا
برای تشخیص ترایپوفوبیا خوشبختانه برخی از تست‌ها وجود دارد که شما عزیزان می‌توانید با مراجعه به بهترین کلینیک درمانی مشاوره در منطقه خود، تست ترایپوفوبیا را انجام دهید. ممکن است شما علائمی را در این باره در خود مشاهده کنید، اما به طور قطع ندانید که این اختلال را دارید. از همین رو با انجام این تست به راحتی می‌توانید متوجه حضور این فوبیا در خود شوید. تست ترایپوفوبیا از چندین سوال تشکیل شده است. شما عزیزان باید در مدت زمان معینی و با مراجعه به بهترین دکتر روانشناس به سوالات تست پاسخ دهید. نکته مهم در این باره این است که باید به طور صادقانه به این سوالات پاسخ دهید. شما عزیزان می‌توانید این تست را نیز به صورت آنلاین انجام دهید. برخی از سوالات این تست عبارتند از:
1ـ تا چه حد به طور راحت به یک سطح پر از سوراخ و حفره فکر می‌کنید؟
گاهی اوقات احساس ناراحتی می‌کنم ترجیحم این است به چیز دیگری فکر کنم مطمئن نیستم حس خوبی دارم
2ـ کدام پارچه را برای خرید انتخاب می‌کنید؟
ابریشمی توری پنبه ای نمی‌دانم
3ـ در رابطه با لانه زنبور چه احساسی دارید؟
حس خوب نمی‌توانم به آن فکر کنم حس وحشت زدگی دارم مطمئن نیستم
باقی سوالات نیز به همین شکل با جواب‌های متفاوت از شما پرسیده می‌شود. شما نیز باید حس واقعی و درست خود را به طور صادقانه بیان کنید. خبر خوب این است که متخصصین این حوزه در کلینیک روانشناسی آرامش من، می‌توانند به راحتی شما عزیزان را در جهت درمان این اختلال یاری نمایند.
درمان ترایپوفوبیا
حال که علائم را در خود دیده و ترایپوفوبیا را تشخیص داده‌اید، باید به فکر درمان آن باشید. پس از بررسی این اختلال توسط روانشناس، او با توجه به شدت و نوع بیماری شما، برایتان یک روش درمانی مناسب را انتخاب می‌کند. روش‌های درمانی مختلفی برای درمان و کنترل این فوبیا در نظر گرفته شده است. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
رایج‌ترین نوع درمان می‌باشد. در این روش افکار و رفتار شما در رابطه با این موضوع تغییر می‌یابد. در حقیقت از طریق گفت و گو با روانشناس، شما نسبت به این حس در خود آگاه شده و سعی دارید که با آن روبرو شوید. از این رو به تدریج روش روبرو شدن با آن و مدیریت آن را خواهید آموخت.
2ـ استفاده از دارو
در برخی از افراد دارای ترایپوفوبیا، این اختلال شدید است. از این رو برخی از روانشناسان در کنار درمان شناختی رفتاری، از دارو نیز استفاده می‌کنند. این داروها برای شخص بسیار کمک کننده است. در بسیاری از موارد، داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب برای شخص تجویز می‌شود. باید بدانید که این داروها نیز باید حتما توسط پزشک و روانشناس برای شما تجویز شود. در غیراینصورت و با مصرف خودسرانه باعث ایجاد آسیب‌های غیرقابل جبرانی خواهد شد.
3ـ استفاده از برخی از تکنیک‌های آرامش دهنده
ورزش کردن، تکنیک ذهن آگاهی، مدیتیشن و یوگا همه از راه‌هایی هستند که می‌توانید برای کنترل این فوبیا و اختلال انجام دهید.
کلام آخر
به طور کلی و برای کلام آخر باید بگوییم که در رابطه با ترایپوفوبیا و اینکه حقیقت دارد یا نه، و یا می‌توان به عنوان یک فوبیا آن را در نظر گرفت، اختلاف نظر دارند. به هر حال ممکن است بسیاری از شما با دیدن حفره و سوراخ دچار برخی علائم شوید، که این موضوع جای تفکر داشته و باید درمان شود. زیرا باعث آزار شما می‌شود. برای انجام این کار می‌توانید از یک روانشناس و متخصص در این زمینه کمک بگیرید. کلینیک آرامش من با حضور مشاورین و متخصصین مجرب در این زمینه همه روزه پاسخگوی شما عزیزان می‌باشد. شما می‌توانید با تماس از طریق شماره‌های داخل سایت و یا پر کردن فرم درخواست مشاوره با مشاور و یا رواشناس خود به راحتی در تماس باشید. همچنین می‌توانید به صورت مشاوره آنلاین، حضوری و مشاوره تلفنی به راحتی با مشاور و یا روانشناس خود ارتباط برقرار کنید.
منابع:
