همه ما ممکن است در یک برهه خاصی از زندگی احساس بی‌ارزشی کنیم. این احساس بی‌ارزشی به دلیل موارد خاصی به وجود می‌آید که باید آن‌ها را درمان کرد. زمانیکه این حس به سراغ شما می‌آید، با احساسات بد بسیاری همراه است. با حس ناامیدی و سرزنش کردن خود شروع کرده و تا مدت‌ها ادامه دار خواهد بود. که این موضوع باعث خواهد شد شما در زندگی خود دائما خودتان را تحقیر کنید و با این کار باعث شوید دیگران نیز شما را تحقیر کرده و برایتان ارزشی قائل نباشند. می‌توان گفت که احساس بی‌ارزشی از علائم و نشانه‌های رایج و بارز افسردگی می‌باشد. از این رو لازم است که با این احساس آشنا شده و بدانید که علائم و دلایل ایجاد این حس و اختلال در شخصیت فرد چیست، تا بتوانید آن را به راحتی شناسایی کرده و تشخیص بدهید که در صورت لزوم بتوانید آن را درمان کنید.
احساس بی‌ارزشی به چه معناست؟
در ابتدا لازم است که بدانیم احساس بی‌ارزشی در رابطه به چه معنا می‌باشد. احساس بی‌ارزشی در رابطه به این معنا می‌باشد که شما جنبه‌های منفی زندگی خود را بیشتر از جنبه‌های مثبت زندگی خود می‌بینید. شما دائما خود را تخریب کرده و به خود در هیچ موردی ایمان ندارید. همین باعث می‌شود که همیشه در هر جایگاهی که قرار بگیرید احساس بی‌ارزشی کنید. اعتماد به نفس پایین می‌تواند باعث شود که شما دچار این حس شوید.
همانطور که در پیشگفتار گفته شد یکی از علائم مهم افسردگی همین احساس بی‌ارزشی است. پس زمانیکه شما در خود علائم این حس را مشاهده کردید، امکان این وجود دارد که دچار افسردگی باشید. از این رو باید هرچه سریع‌تر نزد پزشک و مشاور خوب رفته و درمان خود را آغاز کنید. یکی از احساسات رایج در این حس، این است که شما دائما احساس ناراحتی می‌کنید که این می‌تواند باعث شود عملکرد شما در طول روز برای انجام کارهای روزمره نیز با اختلال روبرو شود.
علائم احساس بی‌ارزش بودن
زماینکه احساس بی ارزشی به سراغ شما می‌آید، شما در خود علائمی را مشاهده می‌کنید. شما عزیزان باید بتوانید این علائم را به خوبی در خود شناسایی کرده و در صورت وجود یکی از این علائم نیز سریعا به فکر چاره باشید. زیرا همانطور که بارها به آن اشاره کردیم وجود این حس می‌تواند باعث تاثیرات به شدت منفی در زندگی شما عزیزان شود. برخی از علائم رایج وجود دارد که نشان می‌دهد شما ارزشی برای خود قائل نیستید. مانند:
- احساس می‌کنید همه چیز خراب بوده و هیچ چیزی در زندگی شما به خوبی پیش نمی‌رود.
- همیشه و در همه حال احساس ناامیدی می‌کنید.
- احساس می‌کنید که بسیار ناچیز هستید.
- هیچ چیزی در زندگی شما تغییر نخواهد کرد و به یک ثبات و روزمرگی بسیار بد خواهید رسید.
- احساس گناه همیشه و در همه حال همراه شماست.
علائم بالا از مهم‌ترین مواردی بودند که در بین افراد دارای این حس بسیار رایج است. دلایل دیگری نیز وجود دارد که شما عزیزان می‌توانید از طریق صحبت با رواندرمانگر و مشاور از آن‌ها مطلع شوید.
مطالعه این مطالب را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
- بهترین مرکز مشاوره کودک در تهران
- زندگی برای مردان بعد از طلاق چگونه است؟
- چطور با غم از دست دادن عزیز کنار بیایم
علت ایجاد احساس بی‌ارزشی
دلایل بسیار زیادی وجود دارد که می‌تواند باعث ایجاد حس بی‌ارزشی در فرد گردد.مانند:
- داشتن دوران کودکی سخت است. ترومای کودکی و یک اتفاق تلخ در دوران کودکی و نوجوانی می‌تواند باعث شود که شما در بزرگسالی احساس بی‌ارزشی کنید.
- خارج شدن از یک رابطه و دور شدن از آن. این موضوع نیز می‌تواند با احساس شکست بسیار زیادی همراه باشد. از همین رو بعد از جدایی برخی به این دلیل که فکر می‌کنند در آن رابطه به اندازه کافی نبودند، احساس بی‌ارزشی می‌کنند. این موضوع می‌تواند در سایر ارتباطات آن فرد تاثیرگذار باشد و در صورت درمان نشدن نتواند هرگز رابطه خوبی را تجربه کند.
- از دست دادن و مرگ یکی از عزیزان که می‌تواند با استرس بسیار زیادی همراه باشد. تجربه استرس بسیار زیاد نیز باعث خواهد شد که این احساس در فرد به وجود آید که بی‌ارزش است.
- اگر فردی باشید که مورد انتقاد فراوان قرار می‌گیرد، می‌تواند از شما فردی بسازد که خود را بی‌ارزش به حساب آورید. زیرا انتقاد زیاد از یک شخص باعث می‌شود که او به این فکر کند که همیشه دارای ایراد است.
- اینکه زمانی یک اتفاق ناخوشایند رخ می‌دهد و شما آن را به خود ربط دهید، از دلایل مهم دیگر برای داشتن حس بی‌ارزشی است.
- وجود برخی از اختلالات روانی مانند افسردگی، اختلال اضطراب و استرس و اختلال دو قطبی نشان‌دهنده حضور این احساس در شماست.
- مقایسه خود با دیگران.
- خودتان را سریع در برابر هر مساله سخت و آسانی تسلیم می‌کنید. نباید زمانیکه با یک چالش روبرو شدید، سریع دست و پای خود را گم کرده و از آن کار کنار بکشید. بلکه باید به خود ایمان داشته باشید و تا آخرین لحظه پای تصمیم خود بایستید.
- باور نداشتن به خود می‌تواند باعث شود که شما به مرور زمان حس کنید آدم بسیار بی ارزشی در این دنیا هستید.
راهکار رهایی از احساس بی ارزشی
باید بدانید که خوشبختانه راهکارهایی وجود دارد که می‌تواند باعث شود شما از احساس بی‌ارزش بودن رهایی یابید. لازمه این کار نیز ورزش دادن ذهن است. از مهم‌ترین کارهایی که می‌توانید کنید این است که با یک رواندرمانگر صحبت کنید. از دیگر موارد و راهکارهای موجود برای رهایی از حس بی‌ارزش بودن می‌توان به موراد زیر اشاره کرد:
- خودتان را هرگز قضاوت نکنید. سعی کنید همیشه و در همه حال با خودتان مهربان باشید.
- با یک فردی که از همه نظر به او اعتماد دارید صحبت کنید.
- مدیتیشن و یوگا انجام دهید.
- سعی کنید یک زمانی را در هفته یا در ماه در طبیعت باشید. وقت گذراندن در طبیعت باعث می‌شود که استرس و اضطراب شما کمتر شده و سلامت روان شما را تضمین می‌کند.
- بر روی رفتار اجتماعی خود کار کنید. می‌توانید برای شروع یک کاری را برای فرد دیگری انجام دهید. این کار باعث خواهد شد که احساس مفید بودن داشته باشید.
- از همین امروز مواردی که باعث می‌شوند شما احساس بی‌ارزشی کنید را یادداشت کنید و به تمام رفتارهای خود دقت کنید.
- می‌توانید در گروه‌های درمانی شرکت کنید. تا از تجربیات افرادی که مشابه شما هستند استفاده کنید.
- یک دفتر داشته باشید و لیست ویژگی‌های خوب خودتان را با دقت یادداشت کنید. می‌توانید هر شب قبل رفتن به رخت خواب این کار کنید. می‌توانید هر زمان که کار خوبی انجام دادید آن را یادداشت کنید. این کار تاثیر بسیار خوبی بر روی شما دارد و باعث می‌شود که نسبت به خود احساس بهتری داشته باشید.
- به سبک زندگی خود توجه کرده و به آن اهمیت دهید. حواستان به تغذیه و خواب خود باشد.
- در آخر سعی کنید خودتان را به هر شکل و رفتاری که هستید دوست داشته باشید و بر روی خودتان برچسب نچسبانید.
بی ارزش کردن خود در رابطه
احساس بی‌ارزشی در روابط نیز خودش را به خوبی نشان می‌دهد. اگر شما فردی باشید که خودتان را بی‌ارزش بدانید، مطمئن باشید که شریک شما نیز در رابطه، شما را فردی بی‌ارزش می‌داند. از این رو هرگز نباید وارد رابطه بشوید اگر خودتان را دوست ندارید. برای داشتن یک رابطه خوب و قوی و اینکه کسی شما را دوست داشته باشد، در ابتدا باید خودتان را دوست داشته باشید و برای خود ارزش قائل شوید. برخی از دلایل وجود دارد که باعث می‌شود شما خودتان را در رابطه بی‌ارزش کنید. مانند:
- استانداردهای پایینی در رابطه دارید.
- بیش از اندازه ناراحت هستید و گریه می‌کنید.
- انتظارات بسیار بالایی در رابطه از شریک خود دارید.
- خودتان را رها می‌کنید.
- کارهایی که دوست دارید را انجام نمی‌دهید.
- دائما در رابطه خودتان را زیر سوال می‌برید.
مواردی که در بالا ذکر شد از مهم‌ترین دلایلی است که باعث می‌شود شما خودتان را در رابطه‌ای که هستید بی‌ارزش کنید. یادتان باشد که بی‌ارزش کردن خود در رابطه کار بسیار راحتی است. باعث می‌شود که رابطه خوبی نداشته و دائما در حال عذاب کشیدن باشید. این را باید بدانید که شما وارد یک رابطه می‌شوید که سالم باشد و در آن آرامش کافی داشته باشید. پس سعی کنید بر روی رفتار خود کار کنید تا بتوانید بهترین رابطه‌ها را تجربه کنید.
کلام آخر
برای کلام آخر باید بگوییم که شما در ابتدا و تحت هر شرایطی باید خودتان را دوست داشته باشید و به خود ارزش دهید. این موضوع نیز نیازمند کمک گرفتن از یک شخص کاربلد و حرفه‌ای است. تا بتوانید مهارت‌های عشق به خود را یاد گرفته و احساس بی‌ارزشی را دور بیندازید. کلینیک آرامش من با حضور مشاورین و متخصصین حرفه‌ای و مجرب در این حوزه همه روزه در خدمت شما عزیزان می‌باشند. شما می‌توانید از طریق تماس با پشتیبانی و تعیین وقت قبلی و یا پر کردن فرم مشاوره با متخصصین و مشاورین ما به راحتی ارتباط برقرار کنید.
منابع:
