برای هر انسانی داشتن حافظه قوی یک خواسته قلبی است. حافظه قوی به افراد برای داشتن یک زندگی عالی با سبکی بهتر کمک زیادی می‌رساند. امروزه و با پیشرفت علم، مغز انسان‌ها دائما در حال پردازش اطلاعات پیرامون است. به همین دلیل ممکن است برخی اوقات حافظه یاری نکند و فراموشی به سراغمان آید. فراموش کردن نکات و موارد گاهی برای ما آزار دهنده می‌باشد. به همین دلیل باید حافظه کوتاه مدت خود را تقویت نماییم. بسیاری از افراد برای تقویت حافظه کوتاه مدت خود به دنبال راه حل هستند ولی برخی به آن اهمیت نمی‌دهند. ضروری است که بدانید، اگر حافظه کوتاه مدت خود را تقویت نکنید حتما در آینده دچار اختلالاتی در حافظه خواهید شد. در این مقاله چند راهکار برای تقویت حافظه کوتاه مدت به شما پیشنهاد خواهیم داد.
حافظه کوتاه مدت
ابتدا لازم است که بدانیم حافظه کوتاه مدت چیست؟ مغز انسان دارای دو نوع حافظه است. اولی حافظه کوتاه مدت است و دومی حافظه بلند مدت نام دارد. تمام اطلاعات و نکات ابتدا وارد حافظه کوتاه مدت ما شده و سپس در حافظه بلند مدت ما ثبت می‌شود. در حافظه کوتاه مدت نیز اطلاعات وارد شده تنها به مدت چند دقیقه و حتی چند ثانیه دوام می‌آورند. حافظه کوتاه مدت به عنوان حافظه اولیه نیز شناخته می‌شود. حافظه کوتاه مدت دارای اختلال است.
در واقع هر اطلاعات جدیدی که وارد مغز می‌شود اطلاعات قبلی را جا به جا می‌کند. هر فرد می‌تواند در حافظه کوتاه مدت خود پنج تا نه مورد را ذخیره کند. در کل حافظه کوتاه مدت عمری ندارد و هر اطلاعاتی که وارد آن می‌شود بعد از چند ثانیه پاک خواهد شد. اما این مساله قابل جبران است. می‌توان چند راهکار ساده برای تقویت حافظه کوتاه مدت انجام داد و از فراموشی لحظه‌ای خود جلوگیری کرد.
تست حافظه کوتاه مدت
حافظه کوتاه مدت سالم برای داشتن یک زندگی سالم و موفق نیاز هر انسانی است. حافظه کوتاه مدت سبب تمرکز بهتر، درک بالاتر، مهارت در مکالمه، تثبیت حافظه می‌شود. از این رو تقویت حافظه کوتاه مدت بسیار مهم است. برخی از افراد خواهان این موضوع هستند که بدانند حافظه کوتاه مدت آن‌ها در چه حدی است. آیا نیاز به تقویت دارد؟ آیا حافظه کوتاه مدت خود را از دست می‌دهند؟ حافظه کوتاه مدت آن‌ها باید چه اندازه تقویت شود؟ و… از سوالاتی است که افراد خواهان پاسخ آن هستند. جواب تمام این سوالات با انجام تست حافظه کوتاه مدت مشخص خواهد شد. تست‌های مختلفی برای ارزیابی حافظه کوتاه مدت وجود دارند. ما دراین مقاله به چندمورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
تست به یاد آوردن کلمه
انجام این آزمون به این صورت است که: شما از فردی بخواهید تا چندین کلمه را پشت سر هم بخواند. فاصله خواندن یک کلمه تا کلمه بعدی دو ثانیه باشد. بعد از اینکه کلمات خوانده شد شما کلماتی را که در ذهنتان مانده است بر روی کاغذ یادداشت کنید. سپس جواب خود را با برگه اصلی کلمات مقایسه نمایید و ببینید که تا چه مقدار کلمه را درست گفته‌اید. هر چه تعداد کلمات بیشتری را نوشته باشید امتیاز بیشتری خواهید گرفت. این موضوع نشان دهنده قدرت حافظه کوتاه مدت شماست.
تست فاصله ارقام
انجام این تست به این صورت است که شما از فردی بخواهید تا یک دنباله از اعداد را برای شما بخواند. مکث تا خواندن رقم بعدی یک ثانیه باشد. سپس بعد از اتمام زنجیره اعداد، شما باید دقیقا به ترتیب بیان شده، اعداد را نام ببرید. می‌توانید از پنج رقم شروع کنید و کم کم دامنه را بیشتر کنید. هر چه فاصله اعداد و ارقام بیشتر باشد و شما بتوانید آن را بیان کنید حافظه کوتاه مدت قوی‌تری دارید. شما می‌توانید این تست‌ها را روزانه برای تقویت حافظه کوتاه مدت خود انجام دهید.
تاثیر از دست دادن حافظه کوتاه مدت
همه ما در زندگی در مقاطعی خاص، با مشکلاتی در حافظه و نوع عملکرد آن مواجه می‌شویم. از دست دادن حافظه کوتاه مدت تاثیرات منفی بر نوع عملکرد ما و در نهایت بر روی زندگی ما خواهد گذاشت. به همین دلیل است که باید تقویت حافظه کوتاه مدت خود را در برنامه روزانه خود جای دهیم. برخی از تاثیرات از دست دادن حافظه کوتاه مدت ایجاد مشکل در شغل شما و اعتماد نکردن مراجعین به شما است. به طور مثال فرض کنید که کارمند و یا حسابدار یک شرکت هستید.
نیاز است که روزانه با افراد زیادی سر و کله زده و اطلاعاتی را از افرادی دریافت کنید. اگر تقویت حافظه کوتاه مدت خود را فراموش کرده باشید قطعا هیچ یک از اطلاعات در ذهن شما دوام نخواهد آورد؛ باعث می‌شود شما چندین مرتبه یک سوال را از اشخاص بپرسید و این امر اعتماد مراجعه کنندگان را نسبت به شما کم خواهد کرد. در نتیجه در شغل خود با مشکل مواجه می‌شوید.
برخی اوقات این مساله در شغل‌های حساس‌تر مانند پرستاری، پزشک، آشپز و برخی شغل‌های حساس دیگر می‌تواند تاثیرات غیرقابل جبرانی به همراه داشته باشد. اگر پرستار مدت زمان مصرف دارو بیمار و مقدار دوز مصرفی آن را فراموش کرده و به اشتباه به بیمار انتقال کند! اگر پزشک نوع بیماری فرد را فراموش کرده و داروی اشتباه تجویز نماید! آشپز یک رستوران و یا حتی در خانه، فراموش کند که گاز را ببندد و یا شعله را خاموش کند! تمام این اتفاقات، فجایعی غیرقابل جبران را به بار خواهد آورد.
با توجه به موارد بالا اهمیت تقویت حافظه کوتاه مدت، بیش از پیش مشخص می‌شود.
مطالعه این مطلب می‌تواند برای شما مفید باشد: درمان به روش هنر درمانی
راه‌های تقویت حافظه کوتاه مدت
همانطور که می‌دانید با افزایش سن قدرت حافظه کم خواهد شد. بیماری به نام آلزایمر در دنیای امروزه، آماری بسیار وحشتناک در سراسر دنیا دارد. این بیماری می‌تواند دامن‌گیر تمام ما انسان‌ها شود. از این رو تقویت حافظه کوتاه مدت از اهمیت بالایی برخوردار است. تقویت حافظه کوتاه مدت باعث خواهد شد که قدرت یادگیری ما بالا رود. در واقع یک ورزش برای مغز حساب می‌شود. چند راه‌حل برای تقویت حافظه کوتاه مدت را در ادامه برای شما عزیزان بیان خواهیم کرد. شما می‌توانید با انجام این تمرینات به تقویت حافظه کوتاه مدت خود کمک کرده و از خسارات ناشی از، از دست دادن حافظه کوتاه مدت جلوگیری نمایید. چند راه ساده برای تقویت حافظه کوتاه مدت:
مغزتان را فعال نگه دارید
درست مانند ورزش کردن که می‌تواند عضلات بدن را قدرت بخشد. تمرین مغز نیز می‌تواند مغز را تقویت کند. فعال نگه داشتن مغز یعنی مکالمه با فردی که می‌تواند حالتان را خوب کند. حل جدول، تماشای تلوزیون، کتاب خواندن و نویسندگی. تمام این موارد می‌تواند برای فعال نگه داشتن مغز مفید باشد.
ورزش کنید
اگر ورزش کردن را وارد روتین زندگی خود کنید تاثیر شگفت انگیز آن را بر روی مغز خود خواهید دید. ورزش کردن باعث ایجاد گردش خون در بدن می‌شود. همین امر سبب می‌شود خون با فشار بیشتری در مغز شما جریان یابد. مغز ما باید قوی و سالم باشد. با ورزش کردن و افزایش گردش خون علاوه بر قدرت مغز مواد معدنی و اکسیژن نیز به مغز می‌رسد. این کار باعث سلامتی مغز ما می‌شود.
تمرکز خود را بر روی موارد خاص افزایش دهید
بهتر است روزانه به مدت چند دقیقه کوتاه هم که شده تمرین تمرکز را انجام دهید. تمرکز بر روی مواردی که در ذهن ما هستند باعث خواهد شد که حافظه کوتاه مدت ما تقویت شود. باعث می‌شود اطلاعات در حافظه بلند مدت ما برود و ذخیره شود.
خواب کافی داشته باشید
زمانی که خوب نخوابید مغز شما خسته است و به خاطر سپردن اطلاعات کاری دشوار خواهد بود. خوابیدن می‌تواند به تقویت حافظه کوتاه مدت شما کمک بسیاری کند. زیرا با خواب کافی داشتن، مغز استراحت کرده و در مقابل، کارکرد بهتری خواهد داشت.
به سلامتی خود اهمیت دهید
بدنی که سالم است مغزی سالم و در نهایت حافظه‌ای قوی و سالم دارد. بدنی که بیمار است، نمی‌تواند مغزی قوی داشته باشد. اهمیت دادن به سلامتی از مهم‌ترین موارد برای تقویت حافظه کوتاه مدت شماست. زیرا با بدنی سالم است که فرد، قدرت داشتن ذهنی سالم را دارد.
مدیتیشن انجام دهید
انجام تمریناتی برای آرام شدن مغز، می‌تواند در تقویت حافظه کوتاه مدت نقش بسزایی ایفا کند. انجام مدیتیشن و مراقبه از ورود افکار منفی به مغز جلوگیری می‌کند. این موضوع سبب می‌شود مغز دائما در حال دریافت نکات مثبت باشد. زمانی هم که مغز سالم است و ورودی‌های کنترل شده دارد، حافظه کوتاه مدت نیز عالی عمل می‌کند. کلیک کنید: چگونه مدیتیشن انجام دهیم؟
گوش کنید، صحبت کنید، بخوانید و بنویسید
گوش کردن و صحبت کردن و خواندن و نوشتن می‌تواند ورزشی برای مغز شما باشند. تمام این موارد می‌تواند مغز شما را فعال نگه داشته و به تقویت حافظه کوتاه مدت شما کمک کند.
غذای سالم و مقوی بخورید
تقویت حافظه کوتاه مدت با داشتن رژیمی سالم و مقوی امکان پذیر است. برخی از مواد غذایی هستند که می‌توانند بر عملکرد بهتر مغز به شما یاری رسانند. خوردن سبزیجات، ماهی، پروتئین، کربوهیدرات به اندازه و مصرف آب برای تقویت حافظه کوتاه مدت بسیار عالی هستند.
اطلاعات را دسته بندی کرده و تکرار کنید
شما می‌توانید برای به خاطر سپردن موارد از تکنیک تکه سازی استفاده کنید. تمام اطلاعاتی که به شما داده می‌شود را به صورت تکه تکه شده تقسیم کرده و آن‌ها را به خاطر بسپارید. به طور مثال زمانیکه می‌خواهید برای منزل خرید کنید. بهتر است آن‌ها را دسته بندی کنید. سبزیجات در یک لیست، نوشیدنی در یک لیست، لباس‌ها در لیست دیگر و… می‌تواند بهتر در خاطر شما بماند. زمانی که اطلاعات را وارد ذهن می‌کنید آن‌ها را دائما تکرا نمایید. با تکرار داده‌ها، اطلاعات از حافظه کوتاه مدت شما به حافظه بلند انتقال می‌یابد.
استراحت کافی داشته باشید
زمانی که بدن استراحت کافی نداشته باشد استرس و اضطراب بیشتری خواهد داشت. استرس و اضطراب نیز باعث نابودی حافظه کوتاه مدت خواهد شد. از این رو استراحت دادن به خود و مغزتان سبب می‌شود که مغز کارکرد بهتری داشته و حافظه کوتاه مدت شما تقویت گردد. پس هر زمان که احساس کردید بدنتان نیاز به استراحت دارد، بدون درنگ استراحت کنید.
مطالعه این مطلب می‌تواند برای شما مفید باشد: چگونه استرس خود را کاهش دهیم؟
بازی برای تقویت حافظه کوتاه مدت کودکان
تقویت حافظه کوتاه مدت از سن کودکی می‌تواند در بزرگسالی نیز بسیار مفید باشد. بازی برای کودکان همیشه جذاب بوده است. به همین دلیل برای درمان برخی از بیماری‌های کودکان از بازی درمانی استفاده می‌شود. برای تقویت حافظه در کودکان نیز برخی از بازی‌های حافظه وجود دارند که مورد علاقه کودکان است. برخی از این بازی‌ها برای تقویت حافظه کوتاه مدت کودکان عبارتند از:
1 – بازی زنجیره‌ای صدا
2- بازی کارت حافظه
3- بازی جام جادویی
4- بازی ضربات طبل
5- بازی پول
6- بازی با تطبیق ورق
7- بازی چراغ راهنمایی
8- آزمایش حافظه
9- بازی قطارحافظه
10- بازی دور را ببین
حتما بخوانید: درمان کودکان از طریق بازی درمانی
تمام این بازی‌ها روش‌های مخصوص به خود را دارد که توسط متخصصین و مشاورین بر روی کودکان شما انجام می‌شود. متخصصصین با تشخیص میزان قدرت حافظه کوتاه مدت کودک شما نوع بازی را برای او تعیین کرده و با کودک در جلسات متعدد بازی را اجرا می‌کند. شما نیز می‌توانید آموزش دیده و در منزل برای تقویت حافظه کوتاه مدت کودکتان بازی‌ها را انجام دهید.
بهترین دارو برای تقویت حافظه کوتاه مدت
تحقیقات بیان می‌کند که هیچ دارویی نمی‌تواند به طور مستقیم و صد در صد بر روی تقویت حافظه کوتاه مدت تاثیرگذار باشد. اما برخی از داروها هستند که می‌توانند به شما در کاهش علائم از دست دادن حافظه کوتاه مدت کمک کنند. برخی از داروها مانند دونپزیل، گالنتامین، ممانتین، ادوهلم ونامزاریک می‌تواند به شما برای کاهش علائم از دست دادن حافظه کمک کند.
اما باید بدانید که مصرف این داروها باید با تشخیصص و تجویز پزشک مصرف گردد. زیرا عوارض خطرناکی در مصرف خود سرانه این داروها وجود دارد. پس اگر می‌خواهید از دارو برای درمان حافظه خود کمک بگیرید باید حتما نزد پزشک و متخصص بروید. همچنین باید زیر نظر متخصص و دکتر روانشناس خوب، مصرف دارو را برای تقویت حافظه کوتاه مدت خود شروع کنید.
حافظه قوی می‌تواند به شما اعتماد به نفس بهتری بدهد. به همین خاطر است که تقویت حافظه کوتاه مدت حتی در سنین کودکی از واجبات می‌باشد. در دنیای امروزه که از دست دادن حافظه یک امر عادی شده است بهتر است که شما جزو این افراد نباشید. شما می‌توانید با کمک از مشاورین و متخصصین در مراکز مشاور روانشناسی آرامش من در این زمینه نیز از راهکارهای سودمند اطلاع یافته و آن‌ها را اجرایی کنید. خواهید دید که چگونه داشتن حافظه‌ای قوی می‌تواند به شما در داشتن یک زندگی عالی و بی نقص کمک کند.
منابع:
