نیازهایی که هر فرد از دیگران دارد، در حقیقت انتظار آن فرد را نشان می‌دهد. هر شخصی نیز به دلیل نیازهای متفاوت، انتظارات متفاوتی با دیگری دارد. گاهی این انتظارات زیاد نیستند، ولی گاهی بیش از اندازه خواهد شد. که در این صورت می‌گویند توقع فرد از شخصی دیگر، زیاد است و یا توقع کمی از فرد مقابلش دارد. توقع داشتن در بسیاری از موارد کاملا به حق و به جاست. و نمی‌توان از آن خرده گرفت. اما در برخی موارد، یش از اندازه شده که همین موضوع سبب اذیت شدن خود و اطرافیان خواهد شد. توقع داشتن نیز باید در زندگی روشن شود. زیرا ممکن است فرد مقابلتان از انتظارات و توقعات شما خبری نداشته باشد، که این امر باعث خواهد شد که زندگی به کام شما تلخ شود. از این رو لازم است که با ابن موضوع آشنا شده و مزیت‌ها و نوع بیان آن‌ها را بشناسید.
توقع داشتن یعنی چه؟
در ابتدا لازم است که بدانیم توقع داشتن همان انتظار ما انسان‌ها بر حسب نیازمان از دیگران است. که شدت آن در ما، در برابر هر شخص با توجه به جایگاهی که در زندگی ما دارد، متفاوت است. از برخی افراد توقع بسیار زیادی داریم، از برخی دیگر توقع کمی داشته و از بسیاری از افراد در زندگی خود توقعی نداریم. باز هم می‌گوییم که این موضوع باز می‌گردد به نیازهای ما از طرف مقابل. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که بسیاری از ما نمی‌دانیم چه توقعاتی را در زندگی خود از دوست، همسر و یا خانواده خود داریم. باید بنشینیم و در ابتدا توقعات و نیازهای خود را یادداشت کرده و آن‌ها را بیابیم.
برای این کار یک قلم و کاغذ بردارید. سپس بر روی کاغذ یک اسم فرضی را انتخاب کرده و یادداشت نمایید. بعد از تمام انتظارات و توقعات خودتان را نسبت به او بر روی کاغذ بیاورید. با این کار شما می‌توانید توقعات خودتان را بشناسید. توقعات کوچک و بزرگ خود را یادداشت کنید. این را نیز بدانید که این توقعات کوچک ماست که زندگی را به کام خود و طرف مقابل، تلخ می‌کند. زیرا به آن‌ها ارزشی داده نشده و نادیده گرفته می‌شوند. اما ما باید بیاموزیم که توقع داشتن خود را از آدم‌های اطراف به حداقل برسانیم.
نشانه‌های افراد با توقعات بالا
شاید شما هم در اطراف خود افرادی را دیده باشید که دارای توقعات بالا و بسیار زیادی هستند. در اصطلاح به این افراد انسان‌های پرتوقع گفته می‌شود. این افراد آنقدری در زندگی خود از همه کس توقعات بالا داشته‌اند که دارای برخی ویژگی‌های رفتاری شده‌اند. مانند:
- افراد پر توقع در نگهداری از خود، ناتوان می‌باشند.
- این افراد عزت نفس بالا دارند، اما این عزت نفس همراه با اضطراب بالا می‌باشد.
- توقع بیش از اندازه از دیگران در آن‌ها تبدیل به یک رفتار شخصیتی شده است.
- جالب است بدانید که این افراد دارای بیماری‌های بسیار زیادی هستند. و متاسفانه آمار مرگ و میر در این افراد بالاتر است.
- این افراد اصولا به عنوان فرد خودشیفته شناخته می‌شوند.
- انتظارات زیادی دارند. به عنوان مثال بیش از حد از همه نیازمند احترام و ارزش هستند.
- از دیگران توقع مراقبت و توجه به شدت بالایی را دارند.
- به دیگران توجه کمی دارند.
- مسئولیت پذیر نیستند و از دیگران می‌خواهند که کارهای آنان و مشکلات آنان را رفع کنند.
- دچار اختلالات روانی خواهند شد. همچنین از خود بیزار شده و خود را دوست نخواهند داشت.
حتما بخوانید: مشاوره خانواده در تهران
چگونه توقع داشتن بیش از حد خود را کنترل کنیم؟
تا به اینجا متوجه شدیم که توقع داشتن بیش از اندازه تبعات و تاثیرات به شدت بدی را بر روی شخصیت فرد برجای می‌گذارد. حال باید بیاموزیم که چگونه می‌توان توقع خود را از دیگران به حداقل برسانیم. چندین راه وجود دارد که می‌توان با رعایت آن‌ها و اجرای آن‌ها در زندگی، توقع داشتن خود از دیگران را کاهش داده و آن را کنترل کنیم. مانند:
- در ابتدا ما باید به این درک برسیم که طرف مقابلمان کیست. همکارمان است، کارمند است، همسرم است و یا دوست و آشنا می‌باشد. نمی‌توان از همه افراد در زندگی خود به طور یکسان توقع داشت. پس ابتدا لازم است طرف مقابل را شناخته و جایگاه او را درک کنید.
- باید در رابطه با توقعات و انتظارات خود به وضوح و روشنی صحبت کرده و آن‌ها را بیان کنید.
- از دیگران نیز گاهی بپرسید که چه انتظاراتی از شما دارند.
- هدف سازی برای خود را فراموش نکنید.
- بنشینید و یک لیست برای خود تهیه کنید. لیستی که نشان دهد اولویت زندگی شما چیست؟
- قدردان کارهایی که برای شما انجام می‌دهند، باشید. در اینصورت دیگران نیز برای شما هرکاری از دستشان بر آید انجام خواهند داد.
- بهتر است با خودتان نیز روراست باشید. زیرا اکثر توقعات ما به دلیل عزت نفس پایین ما و ترسی از برآورده نشدن آن‌ها توسط خودمان شکل می‌گیرد.
- در آخر نیز باید از یک منبع و یا یک گروه حمایتی کمک بگیرید. می‌توانید با یک دکتر روانشناس معروف یا رواندرمانگر در این باره صحبت کرده و جلسات درمانی خود را برای کنترل کردن و یا به حداقل رساندن توقع خود از دیگران آغاز نمایید.
آیا توقع داشتن اشتباه است؟
شاید برایتان سوال پیش آید که توقع داشتن از دیگران کار غلطی است؟! اما باید بگوییم که هرگز این چنین نبوده و توقع داشتن ما از دیگران یک امر کاملا طبیعی است که باید وجود داشته باشد. اما بیش از اندازه توقع داشتن است که موجب آزار و اذیت ما و اطرافیانمان می‌شود. پس باید با تمرین‌هایی که گفته شد بتوانیم آن را به خوبی کنترل کنیم. پس توقع داشتن کار اشتباهی نیست. اما توقع بی‌جا داشتن کار غلطی می‌باشد که باید در اولین فرصت آن را شناسایی کرده و جلوی آن را بگیریم.
نشانه‌های توقع داشتن بی‌جا
توقع بی‌چا نشانه‌هایی به همراه دارد که به راحتی می‌توان متوجه آن شد. مانند:
- اگر که شما در یک رابطه عاطفی قرار دارید، دائما از پارتنر خود ایراد گرفته و با او به مشکل برخواهید خورد. در حقیقت هر کاری که برای شما انجام می‌دهد را نمی‌بینید.
- همیشه بدترین افراد را جذب خود می‌کنید.
- دوستان، آشنایان، همکاران و حتی گاهی فرزندان و همسرتان در برابر شما پنهان کاری می‌کنند.
- همیشه و در همه حال ناامید هستید.
- آخرین مورد این است که شما رنگ آرامش را به روی خود نمی‌بینید.
مطالعه این مطلب را به شما پیشنهاد می‌کنیم: مشاوره فردی
کلام آخر
توقع داشتن یک امر طبیعی در انسان است که باید وجود داشته باشد و به هیچ عنوان بد نیست. اما همانند سایر خصلت و ویژگی‌ها اگر دچار افراط و تفریط شود مشکل‌ساز می‌شود. شما عزیزان اگر در زندگی خود به دلیل توقعاتی که شما از دیگران و یا دیگران از شما دارند مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اید، می‌توانید با یک مشاور و یا رواندرمانگر در این باره صحبت کنید. مرکز مشاوره آرامش من همه روزه پاسخگوی شما عزیزان می‌باشد. شما می‌توانید همه روزه از طریق تماس با شماره‌های داخل سایت و یا پر کردن فرم درخواست مشاوره، با مشاورین و رواندرمانگران تیم قوی آرامش من در تماس باشید. همچنین می‌توانید به صوورت مشاوره آنلاین، مشاوره تلفنی و یا حضوری با متخصصین ما در تماس باشید.
منابع:
