با گذشت زمان و پیشرفت علم، روشهای مختلف و گوناگونی برای درما آن در علم روانشناسی به وجود آمده است. یکی از این روشهای درمانی ذهن آگاهی، میباشد. تا به حال شده بخواهید که الگوهای ذهنی خودتان را درک کرده و آنها را بشناسید؟ یا بخواهید که برخی از آنان را تغییر دهید؟ ذهن آگاهی میتواند به شما در این مورد به خوبی کمک نماید. این روش از ترکیب چند روش درمانی به وجود آمده است و امروزه در علم روانشناسی بسیار محبوب میباشد. و از این روش برای درمان بسیاری از اختلالات روانی میتوان استفاده کرد و از نتایج آن شگفت زده شد.
ذهن آگاهی چیست؟
ذهن آگاهی در حقیقت یک شکل اصلاح شده از درمان شناختی رفتاری است که شامل مدیتیشن، تمرینات تنفس و آگاهی از لحظه حال میباشد. میتوان گفت که ذهن آگاهی یک نوع مراقبه است که میتواند به کاهش استرس و اضطراب کمک بسیار فراوانی کند. این مراقبه بر روی هرگونه احساسی در زمان حال بدون قضاوت تمرکز داشته و آنها را بررسی میکند. این روش تفکر افراد را اصلاح کرده و به آنان در تغییر افکارشان کمک میرساند تا بتوانند زندگی بهتری داشته و از اختلالات روانی خود، خلاصی یابند. میتواند به شخص کمک کند که با افکارش، تا قبل از اینکه دچار فروپاشی ذهنی نشده و جنگ با افکارش به حد دشواری نرسیده، مبارزه کند.
از این روش در تمام مراکز درمانی و مشاوره معتبر استفاده شده و نتایج حاصل از آن، بسیار مطلوب بوده است. اگر بخواهیم مثالی بزنیم که شما با کار و هدف اصلی ذهن آگاهی آشنا شوید، میتوانیم بگوییم که فرض کنید فردی افسردگی شدیدی داشته است، با روشهای مختلف خود را درمان کرده و افسردگی را پشت سر میگذارد. اما این به این معنا نیست که کامل از آن بیماری و اختلال رهایی یافته باشد. در طول زندگی قطعا ناراحتی و دلواپسیهایی به سراغش خواهد آمد. این روش به فرد کمک میکند تا این ناراحتیها و احوال بد را که به سراغش آمده بتواند کتترل کند و سریعا افکار مثبت را جایگزین نماید. در حقیقت به یک پذیرش برسد. که این موضوع نیز با تکنیکهای ذهن آگاهی کاملا شدنی است.
تکنیک درمان مبتنی بر ذهن آگاهی
ذهن آگاهی تکنیکهای مختلفی داشته که مشاور و یا متخصص با توجه به نوع بیماری و اختلال شخص از این تکنیکها استفاده میکند. استفاده از این تکنیکها برای هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. نمیتوان از یک تکنیک و روش برای همه افراد به طور یکسان استفاده نمود. این تکنیکها عبارت است از:
1 – مدیتیشن
این تکنیک باعث آرامش ذهن و همچنین موجب شناخت کلی فرد، از افکار و بدن خود میشود.
حتما بخوانید: چگونه مدیتیشن کنیم؟
2- تکنیک تنفس
اولین قدم آن این است که شخص نسبت به عملکرد خود، آگاهی دارد و بر آن تمرکز میکند. سپس تمرکز کامل خود را بر روی تنفس خود میگذارد و سپس به بدن خود و هر آنچه که تجربه میکند، توجه دارد. (این را هم بخوانید: چگونه از اضطراب رهایی یابیم؟)
3- اسکن بدن
این تکنیک به این صورت است که فرد در یک محیط آرام دراز کشیده و بر روی تنفس و احساسات خود تمرکز کامل دارد. سپس مشاور از فرد میخواهد که بر روی تمام اعضای بدن خود، تمرکز کند. اصولا از انگشتان پا شروع میشود و تا سر ادامه دارد. در این حین مشاور از فرد میخواهد هر حسی که نسبت به هر یک از اعضای بدن خود دارد را یادداشت کند.
4- کشش ذهن آگاهی
این تکنیک شامل کشش بدن به روش ذهنی است که به آهستگی انجام میشود. زیرا ورزش به سرعت انجام شده و نمیتوانید در آن تمرکز کافی را بر روی ذهن خود داشته باشید. که حرکات یوگا نیز یکی از این موارد این تکنیک است.
6- تمرینات ذهن آگاهی
این تمرینات را میشود بر روی کارهای روزمره نیز انجام داد. زیرا بیشتر تمرین تمرکز کردن بر زمان حال است. غذا پختن آگاهانه، دوش گرفتن، ورزش کردن و ….
فواید ذهن آگاهی
همانطور که گفتیم درمان مبتنی بر ذهن آگاهی یکی از روشهای بسیار محبوب میباشد. میتوان گفت به این دلیل است که این روش، فواید بسیار زیادی دارد. از فواید مهم آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اولین و مهمترین فایده ذهن آگاهی این است که میتوانید افکار منفی خودباوری کاذب خود را بشناسید و آنها را دور بیاندازید و افکار مثبت را جایگزین کنید.
- باعث میشود بدون فکر به گذشته و آینده خود بهترین مسیر را انتخاب کرده، و در زمان حال زندگی کنید.
- موجب میشود که فرد بر روی اطرافیان خودش نیز تاثیرات مثبتی بگذارد.
- شما با تمرینات ذهن آگاهی میتوانید اثرات منفی را بر خود شناخته و به راحتی از آنان دوری کنید.
- باعث میشود در زمان استرس و اضطراب، خود را به خوبی کنترل کرده و بهترین احساس خود را انتخاب کنید.
مطالعه این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم: تکنیکهای کنترل ذهن
اهداف این روش درمانی
درمان از طریق ذهن آگاهی، اهداف مختلفی دارد. اما مهمترین هدف آن درمان افسردگی میباشد. یکی دیگر از اهداف مهم ذهن آگاهی این است که به مراجعین کمک میکند تا رشد کرده و بتوانند از علائم اختلال و بیماری که آنها را درگیر کرده، خلاصی یابند. در کل هدف این روش درمانی این میباشد که برخی اختلالات را به خوبی درمان کرده و تفکر آدمی را تغییر دهد. برخی از اختلالاتی که با روش درمان مبتنی بر ذهن آگاهی درمان میشوند، عبارتند از:
- درمان اختلالات دو قطبی
- درمان انواع افسردگیها
- اختلال استرس
- اختلالات اضطرابی
- درمان غم و ناراحتی و کاهش احساسات ناخوشایند در فرد
- درمان افسردگیهایی که به دلیل یک بیماری پزشکی به وجود آمده است.
- پیشگیری از استرس و اضطراب
- پیشگیری از افسردگی
شما عزیزان اگر از هریک از این موارد رنج میبرید، بهتر است برای درمان و پیشگیری از روش ذهن آگاهی استفاده نمایید.
حتما بخوانید: درمان افسردگی شدید در خانه
ذهن آگاهی چگونه انجام میشود؟
ذهن آگاهی تکنیکها و روشهای مختلفی داشته که برای هر شخص با توجه به نوع اختلال آن، متفاوت میباشد. از این رو با توجه به نوع تکنیک، هر روش به طور متفاوتی انجام میشود. اما به طور کلی کلاسهای ذهن آگاهی به مدت هشت هفته طول میکشد، که در هفتههای اول، یک روز و به مدت دو ساعت زمان میبرد. از هفته پنجم، کلاسها یک روز کامل به طول میانجامد. برای یافتن متخصص در این حوزه، میتوانید در اینترنت سرچ کنید و برخی تحقیقات را انجام دهید، تا بتوانید متخصص در روش درمانی از طریق ذهن آگاهی را بیابید. باید این را بدانید که اگر این روش درمانی توسط یک مشاور متخصص کاربلد اجرا شود، تاثیرات بسیار مثبتی را بر روی فرد خواهد گذاشت. مختصصین ذهن آگاهی در کلینیک روانشناسی آرامش من میتوانند با بهترین کیفیت و روش درمانی، شما را در این زمینه یاری رسانند.
جلسات ذهن آگاهی از یک الگوی خاص پیروی میکنند که با توجه به تشخیص متخصص و یا دکتر روانشناس خوب انجام میشود. هر جلسه نیز در رابطه با یک موضوع صحبت خواهد شد. شما میتوانید در جلسات ذهن آگاهی به طور حضوری و یا آنلاین شرکت کنید. اما این موضوع نیز به تشخیص پزشک بستگی دارد. متخصصین علاوه بر اینکه در جلسات با شما صحبت کرده و برخی تمرینات را انجام میدهند، تمریناتی را به شما آموزش خواهند داد که در منزل انجام دهید. تنها کاری که شما باید انجام دهید این است که در ابتدا به سلامت روان خود اهمیت دهید و در جلسات به طور منظم شرکت کنید. همچنین استمرار و صبر داشته و به حرف متخصص خود به خوبی گوش کنید و تمرینات آنها را با دقت کامل انجام دهید.
حتما بخوانید: اهمیت سلامت روان در زندگی
کلام آخر
به عنوان سخن آخر باید بگوییم که ممکن است هر یک از ما در زندگی و با توجه به شرایط امروزه، دچار برخی فروپاشیها و اختلالات روانی بشویم. موردی که اهمیت دارد این است که نباید به آن بیتوجه بود و یا از آن خجالت کشید. باید سعی و تلاش خود را به کار گرفت تا آن حالت بد را از خود دور نگه داریم. مشاورین و متخصصین در حوزه روانشناسی میتوانند به شما برای حل تمام مشکلاتتان از روش ذهن آگاهی به خوبی استفاده کرده تا شما بتوانید کیفیت زندگی خود را بالا ببرید. متخصصین کلینیک آرامش من بعنوان بهترین مرکز مشاوره روانشناسی در تهران همه روزه در خدمت شما عزیزان هستند تا بتوانند در این مسیر به شما یاری برسانند. شما عزیزان میتوانید از طریق تماس با شمارههای مندرج درسایت و یا پر کردن فرم درخواست مشاوره با متخصصین ما به راحتی در تماس باشید.
منابع: