خواب خوب یکی از فاکتورهای مهم سلامتی انسان است. با خواب خوب و مفید سلامتی انسان تأمین می‌شود. اما ممکن است بسیاری از شما در خواب به مشکل برخورده و نتوانید ساعات شبانه روز را مفید خوابیده و استراحت کنید. طبق آمار، تعداد افراد زیادی هستند که از ذهن بیدار خود در خواب شکایت می‌کنند. این افراد می‌گویند که در زمان خواب، ذهنشان بیدار بوده و نمی‌خوابد. از این رو همیشه احساس خستگی بعد از خواب را دارند. این افراد هرگز نمی‌توانند به راحتی استراحت کنند. از این رو شناخت این موضوع و راه‌های درمان آن بسیار مهم و ضروری است.
ذهن بیدار در خواب چیست؟
در ابتدا لازم است که بدانیم ذهن بیدار در خواب چیست؟! بیداری ذهن در خواب را برخی افراد در طول خواب خود تجربه می‌کنند. معنای آن از اسمش پیداست، یعنی در هنگام خوابیدن ذهن بیدار است. جسم و فیزیک شما خوابیده و چیزی حس نمی‌کند، اما ذهن شما کامل بیدار است. این موضوع باعث خستگی بیشتر شما از خواب و استراحت خواهد بود. زمانیکه دچار ذهن بیدار در خواب باشید، ذهن شما در خواب دائما اتفاقات روز را برای شما مرور می‌کند.
این موضوع باعث استرس و آسیب رسیدن به بخش اعصاب شما خواهد شد. به عنوان مثال اگر قرار باشد کار مهمی را فردا انجام دهید، تا صبح در خوابتان با آن سروکله می‌زنید. یا اگر با خانواده بحثی کرده باشید، دائما آن بحث و دعوا در هنگام خواب در ذهن شما قرار دارد. ذهن بیدار در خواب نیز برای افراد مختلف با یکدیگر فرق دارد. برای برخی ممکن است کل ساعات خواب، فرد را درگیر کند. برای برخی دیگر ممکن است ساعات کمی این موضوع را تجربه کنند و بعد از مدت کوتاهی، به خواب عمیق فرو می‌روند.
علت ایجاد ذهن بیدار در خواب
علت و دلایل مختلفی در ایجاد بیداری ذهن در خواب نقش دارند. برخی از این عوامل به دست خود انسان است و برخی دیگر اینطور نمی‌باشد. برخی از دلایل عبارتند از:
- ممکن است فرد خواب سبکی داشته باشد بنابراین نمی‌تواند عمیق بخوابد. در نتیجه تمام اتفاقات اطرافش را متوجه شده و این موضوع باعث می‌شود که ذهن در خواب، بیدار باشد.
- برخی از افراد نیز از اختلالات خواب رنج می‌برند. اختلالات خواب نیز باعث می‌شود که فرد به خوبی نخوابد. از همین رو ذهن او دائما در خواب، با بیداری و خواب مبارزه می‌کند.
- ممکن است که روزی را با استرس و اضطراب فراوان سپری کرده باشید. از این رو امکان اینکه ذهنتان در خواب، بیدار باشد بسیار زیاد است. باید سعی کنید که استرستان را به خوبی مدیریت کنید. (حتما بخوانید: تکنیک‌های کنترل و کاهش استرس)
- وجود برخی از اختلالات و بیماری‌های روانی در فرد که می‌تواند مانع از خواب درست شده و باعث شود که فرد دچار این اختلال شود. وجود بیماری‌های روانی در فرد می‌تواند باعث شود، فرد با استرس و اضطراب فراوانی دست و پنجه نرم کند.
- آسیب رسیدن به فعالیت مغزی. زمانیکه مغز فعالیت خود را به خوبی انجام ندهد و با اختلالاتی همراه باشد می‌تواند باعث ایجاد پدیده ذهن بیدار در خواب شود.
- مصرف برخی از مواد مخدر که باعث تحریک بیش از اندازه مغز می‌شود. مواد مخدری مثل کوکائین، هروئین، اکس و گل می‌توانند باعث ایجاد توهم شوند. از این رو بر خواب فرد تاثیرات بسیار منفی گذاشته و سبب می‌گردد که ذهن در خواب، بیدار باشد.
- انجام برخی فعالیت‌ها قبل از خواب که باعث تحریک ذهنی فرد قبل از خواب می‌شود. به طور مثال صحبت و تمرکز بالا در رابطه با یک موضوع مهم و پیچیده، می‌تواند باعث شود که در خواب ذهن شما کامل بیدار باشد.
تکنیک‌های کنترل ذهن بیدار در خواب
برخی کارها هستند که خود شما عزیزان می‌توانید در منزل برای کنترل و کاهش بیدار ماندن ذهن خود در خواب انجام دهید. مانند:
- تغییر دادن عادات خواب خود. هر فردی یک عادت برای خوابیدن خود دارد. برخی دیر می‌خوابند، برخی بسیار زود می‌خوابند و برخی برای خوابیدن مقاومت نشان داده و بسیاری از افراد بیش از اندازه در روز می‌خوابند. شما عزیزان باید بدانید که اگر دچار این اختلال هستید، می‌توانید با تغییر ساعت خواب خود و عادات خوابتان، این موضوع را تا حد خوبی کنترل کنید.
- بهتر است که یک ساعت مشخص را برای خوابیدن در طول شبانه روز برای خود مشخص کنید. سعی کنید در ساعات مختلف نخوابید.
- از مدیتیشن و یوگا می‌توانید برای آرام کردن ذهن خود استفاده کنید تا در خواب درگیر نباشد. ورزش نیز گزینه بسیار خوبی می‌باشد.
- حواستان به محیطی که در آن می‌خوابید باشد. سعی کنید در محیطی بخوایید که آرامش کافی داشته باشد.
حتما بخوانید: راه‌های ریلکسیشن و آرام سازی خود
درمان ذهن بیدار در خواب
ممکن است بسیاری از شما عزیزان از این مساله زجر ببرید و دچار خواب و بیداری باشید. اما باید بگوییم که جای نگرانی نیست؛ بلکه می‌توان با انجام برخی راهکارها و مصرف برخی از داروها، این موضوع را به خوبی کنترل کرد. در بسیاری از موارد نیز دیده شده است که این اختلال، درمان شده است. روش‌های مختلفی برای درمان و کنترل این پدیده وجود دارد. مانند:
روان درمانی
این روش می‌تواند برای فرد، روشی بسیار عالی و کمک کننده باشد. در این روش فردی که دارای این اختلال است، به یک کلینیک مشاوره مراجعه می‌کند. سپس یک رواندرمانگر یا مشاور، جلساتی را با او برگزار می‌کند. در این جلسات فرد از حالات خود و هر چه که در ذهنش می‌گذرد، برای رواندرمانگر بازگو می‌کند. سپس با تشخیص مشاور و ارائه راهکارهایی از جانب او فرد به مرور زمان، بهتر خواهد شد.
بسیاری از استرس و اضطراب‌ها و بیماری‌های روانی، با همین روش درمان می‌شوند. اگر این مسائل نیز در فرد از بین رود، قطعا شخص خواب راحتی را تجربه خواهد کرد.
دارو درمانی
این روش نیز یکی از روش‌های کارآمد برای جلوگیری و کنترل کردن ذهن بیدار در خواب است. شخص پس از مراجعه به رواندرمانگر و یا پزشک، تحت بررسی قرار می‌گیرد. سپس بعد از تشخیص پزشک، برخی از داروها را برای شخص تجویز می‌کند. این داروها می‌توانند استرس و اضطراب را بهبود بخشند و برخی از بیماری‌های روانی را کنترل کنند. از همین رو فرد می‌تواند خواب راحتی داشته باشد. اما باید این نکته را دانست که مصرف این داروها تنها با تجویز و دستور پزشک، قابل مصرف می‌باشد. در غیر اینصورت با عوارض بسیار زیاد و غیرقابل جبرانی همراه خواهد بود.
کلام آخر
همانطور که در این مقاله مطالعه نمودید، ذهن بیدار در خواب می‌تواند به دلایل بسیار مختلفی، خود را بروز دهد. چیزی که بسیار مهم است تشخیص به موقع و درمان درست آن است. از این رو اگر شما فردی هستید که در دچار این اختلال می‌باشد، بهتر است هرچه سریع‌تر از مشاورین و پزشکان مجرب و متخصص در این زمینه کمک بگیرید. کلینیک آرامش من بعنوان بهترین کلینیک روانشناسی در پاسداران نیز با سالیان سال تجربه در این زمینه هر روز پاسخگوی شما عزیزان می‌باشد. شما می‌توانید با پر کردن فرم درخواست مشاوره و تماس از طریق شماره‌های درج شده در سایت، با مشاورین و متخصصین ما به صورت حضوری، مشاوره تلفنی و آنلاین در تماس باشید.
