نوروفیدبک یک روش درمانی جدید در بین متخصصین و مشاوران روان درمانی است. از این روش برای درمان برخی از بیماری‌های ذهنی و روانی استفاده می‌گردد. این روش درمانی به مدت چهل سال است که در برخی از کلینیک‌ها به عنوان یک روش موثر درمانی استفاده می‌شود. در این مقاله سعی داریم شما را با نوروفیدبک و فواید و معایب آن و شیوه کارکرد این روش درمانی بیشتر آشنا کنیم.
نوروفیدبک چیست
نوروفیدبک یک روش درمانیست که برای تقویت سیستم مغزی استفاده می‌شود. درواقع نوروفیدبک یک روش غیرتهاجمی برای تنظیم الگوهای فعالیت مغز است. این را می‌دانیم که تغییر ساختار بیولوژیکی مغز می‌تواند بر عملکرد بهتر ما تاثیر بگذارد. مغز ما می‌تواند تغییر کند. این خاصیت تغییر و انطباق پذیری مغز نوروپلاستیسیته نام دارد. کار نوروفیدبک این است که به فرآیند نوروپلاستیسیته سرعت بخشد. درست است که با مشاوره و صحبت کردن می‌توان برخی از بیماری‌ها را مانند اضطراب و افسردگی و… را درمان نمود. اما در برخی شرایط تنها صحبت کردن کافی نیست. نوروفیدبک به عنوان یک روش که متناسب و هم زبان با مغز ماست می‌تواند در روند بهبودی نقش بسزایی را ایفا نماید. در حقیقت نوروفیدبک همان امواج مغزی هستند که توسط برخی از ابزارها و تجهیزات بر روی ما اعمال می‌شوند.
حتما بخوانید: قدرت ذهنی و سلامت روانی
فواید نوروفیدبک
همانطور که اشاره نمودیم نوروفیدبک یک روش درمانی غیرتهاجمی برای درمان برخی از بیماری‌های روانی و تغییر و انطباق مغز می‌باشد. نوروفیدبک نیز مانند سایر روش‌های درمانی دارای مزیت‌ها و فوایدی است. نوروفیدبک برای درمان برخی از بیماری‌هایی که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم بسیار کارآمد و مفید هستند.
- درمان صرع و تشنج
- درمان استرس و اضطراب
- درمان وسواس
- رفع مشکلات و اختلالات رشدی
- رفع افسردگی
- درمان مشکلات خواب و بی خوابی
- آسیب‌های مغزی
- درمان اختلالات روانی و رفتاری در افراد و…
- تنظیم احساسات
- سردردهای میگرنی
- درمان پارکینسون
تمامی مشکلات بالا با نوروفیدبک قابل درمان هستند. نوروفیدبک را می‌توان در کنار سایر روش‌های درمانی نیز استفاده نمود. در واقع می‌تواند یک روش بسیار عالی برای روند سریع درمان شما باشد. یکی دیگر از فواید بسیار مهم نوروفیدبک این است که در طول درمان از هیچ دارویی استفاده نمی‌کنید. این مساله برای بسیاری از افراد مهم است. پس در این روش شما هیچ ترسی از عوارض مصرف دارو ندارید.
کارکرد نوروفیدبک درمانی
تا این قسمت از مقاله حتما برایتان سوال پیش آمده که در یک جلسه درمانی از طریق نوروفیدبک چه می‌گذرد. بسیاری از شما دوست دارید که قبل از شرکت در جلسات درمانی نوروفیدک با کارکرد این روش یک آشنایی کلی داشته باشید. در ادامه ما به بررسی کلی یک جلسه نوروفیدبک درمانی اشاره می‌کنیم تا شما را در انتخاب روش درمانی خود راهنمایی کنیم. به طور کلی کارکرد یک جلسه درمانی نوروفیدبک شامل مراحل زیر می‌باشد.
تعیین هدف
این مرحله از مهم‌ترین مراحل این روش درمانی می‌باشد. شما در ابتدا با مشاور و یا متخصص روانشناسی خود صحبت کرده و او با توجه به وضعیت شما هدف را مشخص می‌نماید.مشخص نکودن هدف باعث می‌شود تا مشاور بداند چه میزان طول موجی را به مغز شما ارسال نماید. مثلا برخی از افراد برای اینکه استرس و یا وسواسشان درمان پیداکند نیازمند این هستند که امواج با سرعت بالاتری به مغز ارسال شود. برخی دیگر نیز برعکس این موضوع هستند. پس تعیین هدف اولین گام می‌باشد.
اندازه گیری طول و فعالیت امواج
در این مرحله پزشک با قرار دادن الکترود بر روی سر شما می‌تواند طول فعالیت امواج را در سر شما اندازه‌گیری نماید. در این مرحله برای شناسایی امواج، زمانی انجام می‌شود که فرد یا در حال یک بازی است یا در حال تماشای فیلم است. این به این دلیل است تا در مراحل بعد واکنش مغز او را ببینند.
بازخورد مثبت به مغز
در این مرحله اگر ذهن شما نسبت به یک مساله‌ای واکنش مثبت نشان دهد متخصص از طریق همان صفحه نمایشی که روبروی شماست به مغز پاداش می‌دهد. امواج مغزی به دو امواج بنام‌های آلفا و بتا تقسیم بندی شده‌اند. نوع آلفا با آرامش و خونسردی و مدیتیشن شناخته می‌شوند. امواج بتا نیز با تنش، تمرکز و هیجان در ارتباط هستند. از این رو برای درمان استرس و اضطراب از امواج آلفا استفاده شده و برای یافتن تمرکز و قوی شدن ذهن از امواج بتا بهره می‌گیرند. به همین دلیل مغز ما می‌تواند به هر یک از امواج واکنشی نشان دهد.
انجام مکرر نوروفیدبک
بهتر است برای درمان خود به یک جلسه اکتفا نکنید. برای جواب گرفتن از شیوه ممکن است روند درمانی شما ماه‌ها طول بکشد. پس از تکرار کردن آن دست برنداشته و در مسیر درمان خود ثابت قدم بمانید.
تجهیزات نوروفیدبک
نوروفیدبک شامل تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری می‌باشد. برخی از تجهیزات این نوروفیدبک عبارتند از:
- حسگر یا الکترود (در نبود حسگر ممکن است از یک کلاه با چندین الکترود استفاده شود)
- تقویت کننده
- صفحه نمایش کامپیوتر(نرم افزاری)
یک جلسه نوروفیدبک نیز بین سی دقیقه تا شصت دقیقه به طول می‌انجامد. بنا به تشخیص پزشک برخی از افراد به تعداد جلسات بیشتر و برخی به تعداد جلسات کمتر برای درمان نیاز دارند. در ابتدا الکترود یا کلاهک را به سر شما وصل می‌کنند. سپس فعالیت مغزی شما بر روی یک صفحه نمایش ظاهر می‌شود. بعد از این اتفاق، مغز امواج را برای تقویت بهتر به سمت الگوها هدایت می‌کند. اگر امواج مغزی که برای بهبود آن‌ها برنامه‌ریزی شده باشد بهبود یابند، صفحه نمایش واکنش نشان می‌دهد.
در حین درمان ممکن است افراد تاثیرات آن را در کنترل خشم و اضطراب و بهبود خواب خود و… به وضوح ببینند. باید دقت کنید که تمام جلسات تعیین شده را در روز معین و به طور منظم شرکت کنید. در طول درمان نیز شما بیهوش نمی‌شوید و یا از داروی خاصی استفاده نمی‌کنید. بلکه کاملا هوشیار و واقف به اعمال انجام شده خواهید بود. کار سختی نیز برای انجام دادن وجود ندارد. شما بعد از هر جلسه به راحتی و بدون هیچ عوارضی به زندگی عادی خود باز می‌گردید.
معایب نوروفیدبک
طبق تحقیقات صورت گرفته، روش درمان از طریق نوروفیدبک بسیار ایمن است. یکی از معایبی که گزارش شده است خواب آلودگی می‌باشد. در برخی از موارد برای افراد همین خواب آلودگی نیز بسیار مفید واقع شده است. مثلا به افرادی که درد می‌کشند و یا از وسواس و اضطراب رنج می‌برند، بسیار کمک کرده و باعث شده که راحت بخوابند.
برخی از عوارض دیگر در بین افراد، تشدید اضطراب، تنش و هیجان، بی قراری و…، برای افرادی که دچار اختلالات شدید روانی هستند شناسایی شده است. از طرفی ممکن است این روش برای برخی از افراد سودمند نباشند. البته با گذراندن مرحله اول که هدف گذاری بود مشاور و پزشک متوجه این موضوع خواهد شد. ممکن است روش‌های بهتری را به شما ارائه دهند. همچنین بدانید اگر شما عزیزان در انتخاب یک پزشک یا روان درمانگر دقت کافی را به خرج ندهید ممکن است با خطرات جدی روبرو شوید. پس قبل از هر اقدامی در رابطه با بهترین مراکز مشاوره تحقیقاتی را انجام دهید.
آغاز درمان به این روش
زمانیکه شما در خود نشانه‌هایی از اختلالات روانی و یا هر موضوع دیگری را چه خوب یا چه بد یافتید بهتر است نزد مشاوره بروید. در ابتدا باید بهترین مرکز درمانی را پیدا نمایید. بعد از یافتن مرکز مشاوره ایده‌آل خود، باید از پشتیبانی بپرسید که آیا روش درمانی با نوروفیدبک را دارند یا خیر؟ در صورت داشتن تجهیزات کافی و پزشک حاذق، شما می‌توانید با تعیین وقت نزد پزشک بروید. بعد از مراجعه به پزشک و صحبت در رابطه با مساله‌ای که ذهن شما را آشوب کرده، تعداد جلسات تعیین می‌گردد.
البته که ممکن است پزشک راه‌حل دیگری مانند هیپنوتیزم درمانی، مدیتیشن، مشاوره حضوری و… را به شما پیشنهاد دهد. این بستگی به نوع و شدت نیاز شما به درمان دارد. حال اگر پزشک تشخیص دادند که شما باید در جلسات نوروفیدبک شرکت کنید، باید سر وقت و منظم در آن جلسات شرکت کرده تا بهترین نتیجه را بگیرید.در آخر نیز با تکرار شما می‌توانید در تغییر مغز و انطباق آن موفق ظاهر شوید.
برای اطلاعات بیشتر به خواندن این مطلب نیاز خواهید داشت: درمان با هیپنوتیزم
کلام آخر
برای کلام آخر بهتر است بگوییم که سلامت روان و تقویت مغز خود را جدی بگیرید. زیرا با داشتن مغزی قوی زندگی بهتر و با آرامشی را تجربه خواهید کرد. روش درمانی نوروفیدبک نیز یک روش آسان و کارآمد برای افرادیست که می‌خواهند بهترین نتیجه‌ها را از درمان خود در مراکز مشاوره دریافت کنند. کلینیک روانشناسی آرامش من با تجهیزات به روز و حضور پزشکان و متخصصان در این حوزه همه روزه آماده پاسخگویی به شما عزیزان می‌باشند. باشد روزی که تمامی افراد به سلامت روان و مغز خود اهمیت بدهند تا دنیا جای زیباتری برای زندگی شود.
منابع:
