گشتالت درمانی را می‌توان بخشی از روانشناسی دانست که بر این ایده تمرکز دارد تا افراد تحت تاثیر محیط فعلی خود قرار گیرند. در این شکل از درمان به فرد گفته می‌شود تمرکز خود را معطوف به زمان حال بگذارد و به هیچ وجه به زمان گذشته تمرکز یا حتی فکر نکند. این درمان دقیقا یک رویکرد کاملا مثبت و کاربردی است. گشتالت درمانی به اشخاص یاد می‌دهد که بر افکار سریع خود توجه کند البته افراد توسط پزشک خود آموزش می‌بیند که بر احساسات زود هنگام خود نیز تمرکز کاملی داشته باشد. این پدیده به فرد یاد می‌دهد در موقع مواجه با سایر بخش‌های خود یا اتفاقات، نسبت به آنها آگاهی کامل وکافی پیدا کند. در این درمان حس مسئولیت پذیری فرد نیز بیشتر خواهد شد.
تاریخچه گشتالت
در سال 1930 در اروپا و همزمان با توسعه فناوری و پیشرفت صنعتی در این قاره و رشد مردم در زمینه فرهنگی و سیاسی سئوالاتی برای شخصی به نام فریتز پرلز بوجود آمد. این سئوالات در زمینه چگونگی جهان هستی و مکانیزم یا قانون دنیا یا پرسش‌هایی از قبیل مسائل فلسفی بود. پرلز به واسطه آشنایی با شخصی به نام لورا پوسنر که در موسسه روانشناسی در شهر فرانکفورت آلمان به عنوان روان‌درمانگر و روانشناس مشغول به کار شد. او بعد‌‌ها همسر پرلز شد و شروع به کار کردن برروی این سئوالات کرد.
این زوج تحقیقات خود را در زمینه آگاهی در مورد چگونگی جهان پیرامون خود و چیستی انسان شروع کردند. ابتدای کار آنها با پرسش‌هایی در زمینه فلسفه غالب به خصوص مربوط به جهان هستی آغاز شد. پرلز و همسرش در آینده با پل گودمن نویسنده آمریکایی در شهر نیویورک آشنا شدند و کتاب گشتالت درمانی پرلز را در سال 1951 منتشر کردند. ذکر این موضوع ضروری است که بگوییم گشتالت به معنی کل یا کنار هم قرار دادن است و ریشه این کلمه از زبان آلمانی گرفته شده است. البته فلسفه گشتالت درمانی این نظریه را رد می‌کند که بخش‌ها و ویژگی‌های یک فرد یا حتی تشخیص‌های خاص، این قدرت را دارند و یا حتی می‌توانند یک شخص را تعریف کند.
حتما بخوانید: هیپنوتیزم درمانی
زمان استفاده از گشتالت درمانی
افرادی که می‌خواهند برروی خود‌آگاهی کار کنند ولی هیچ کنترلی بر روی آگاهی خود ندارند می‌توانند از این درمان استفاده کنند. ممکن است در زندگی انسان‌ها دچار ناراحتی و مشکلاتی شوند و نتوانند درک خوبی از این موانع داشته باشند گشتال درمانی می‌تواند راه‌گشایی عالی برای رفع این چالش‌ها باشد. البته نباید از نقش خانواده نیز در این امر غافل شد.
همچنین با مسائلی نظیر اعتماد به نفس پائین، اعتیاد، اضطراب، افسردگی و داشتن روابط ضعیف با دیگران، این درمان می‌تواند بهترین راه حل باشد. گشتالت درمانی می‌تواند راه حلی عالی برای مشکلات فیزیکی افراد، نظیر میگرن و اسپاسم کمر نیز باشد. لازم به ذکر است که گاهی گشتالت درمانی در ترکیب با هنر، رقص، کارهای فیزیکی و فعالیت در درمان اشخاص استفاده می‌شود. علاوه بر این گشتالت به افراد یاد می‌دهد در مواقع دشوار، فضایی امن برای درک الگو‌های پنهان و شروع تغییرات مثبت ارائه دهند.
اهداف گشتالت درمانگر
هدف اصلی این درمان این است که افراد با شناخت کامل خود و اعتماد به نفس بالا بتوانند موانع و مشکلاتی را که در زندگی با آن روبرو می‌شوند، به راحتی حل کنند. همچنین گشتالت درمانی می‌تواند یک درمان خوب و موثر برای انواع مسائل و مشکلات در زمینه اعتیاد باشد و افراد معتاد با داشتن سلامت روان می‌توانند بر این مشکل چیره شوند.
مطالعه این مطلب را به شما پیشنهاد می‌کنیم: درمان افراد معتاد
گشتالت درمانی از طریق کلمات و زبان برای درمان بسیار مهم می‌باشد. مراجعین در این درمان می‌آموزند که مسئولیت پذیر باشند. آنها از طریق کلمات می‌توانند با گفتن جملاتی در زمان حال و اینکه از گذشته صحبتی نکنند احساس خوب و عالی به دست آورند. از دیگر اهداف گشتالت درمانی این است که شخص بتواند خود را همانند بازیگری ببیند که در نقش آفرینی که از آن به عنوان سگ برتر و ضعیف یاد می‌شود ایفای نقش کند. یعنی می‌تواند هم شخصیتی برتر داشته باشد و هم پایین دستی را ببیند . البته شبیه روش صندلی خالی که در ادامه با آن آشنا خواهید شد.
حتما بخوانید: زوج درمانی
تکنیک‌های گشتالت درمانی
این شیوه درمانی به شکل تمرین و آزمایش انجام می‌شود. به طور کلی، تمرین‌ها شیوه‌های تثبیت شده در گشتالت درمانی هستند که برای برانگیختن اعمال، احساسات یا اهداف در درمانگر طراحی شدهاند. سپس درمانگر و فرد دریافت کننده درمان می‌توانند نتایج تمرین را برای افزایش آگاهی مرور کنند و به بیمار کمک کنند تا تجربه “اینجا و اکنون” را درک کند.
علاوه بر تمرین، آزمایش در طول دوره گشتالت درمانی نیز انجام می‌شود و جزء ارکان اصلی این نوع روش درمانی به شمار می‌آید. از این رو به فرد دریافت کننده درمان این امکان را می‌دهند تا جنبه‌های مختلف تعارض، تجربه یا مشکل سلامت روان را درک کند.
خواندن این مطلب می‌تواند برای شما مفید باشد : چطوری به سلامت روانی دست پیدا کنیم
تکنیک‌های مختلف این درمان شامل مجموعه ای از تست‌ها و تمرینات می‌باشد که به صورت فردی یا گروهی انجام می‌شود. تمرین‌ها و آزمایش‌ها می‌توانند به افراد کمک کنند تا آگاهی و درک درستی از حال و اکنون داشته باشند. تکنیک‌های مختلف گشتالت درمانی برای افراد مختلف متفاوت عمل می‌کند زیرا تجربیات گذشته هر فرد منحصر به فرد است. در اینجا چند نمونه از تکنیک‌های مختلف گشتالت درمانی آورده شده است:
صندلی خالی
به زبان ساده این روش همانند بازیگری است. به این صورت که از فرد خواسته می‌شود که با شخصی دیگر یا بخشی دیگر از خود گفتگو کند. در این روش از گشتالت درمانی شخص بر روی صندلی نشسته به گونه‌ای با خود صحبت می‌کند که انگار با کس دیگه‌ای در حال گفتگو می‌باشد. معمولا موضوع صحبت توسط روان‌درمانگر انتخاب می‌شود البته گاهی اوقات از خود فرد هم مشورت گرفته می‌شود.
تکنیک صندلی خالی در گشتالت درمانی می‌تواند به فرد این امکان را بدهد که از تجربیات احساسی و عاطفی خود بیشتر آگاه شود. همچنین تمرین صندلی خالی می‌تواند در تصویر سازی و ترسیم درک معانی و اطلاعات دیگر بسیار خوب و مفید باشد. لازم به ذکر است که بگوییم تکنیک صندلی خالی به افراد این امکان را می‌دهد که با دیدن کل موقعیتی که در آن هست و از یاد بردن خود یا جدا کردن بخشهایی از خود به آگاهی کامل برسد.
آشنایی با این روش درمانی هم برای شما مفید است: درمان با هیپنوتیزم
زبان بدن
گشتالت درمانگر می‌تواند با تکنیک زبان بدن و فشار دادن دستان مشتری یا ضربه زدن به پای فرد، حالات صورت آن را مشاهده می‌کند. دلیل این کار روان درمانگر این است که با اعمالی که بر روی شخص انجام داد می‌تواند چه اتفاقی برای فرد رخ دهد. درمانگر ممکن است از مراجعین گشتالت درمانی درخواست کند در زمان وقوع این اتفاقات از خود صدایی بدهد و از ضربه‌ای که وارد شده صحبت کند.
اینجا و الان
در تکنیک اینجا و الان گشتالت درمانی به مراجعین این امکان را می‌دهد که از تجربه اتفاقات گذشته در زندگی خود و نحوه تاثیر آنها بر رفتار و افکار در زمان حال قدر‌دانی کند. این روش به اشخاص یاد داده می‌شود که تمام تجربیات گذشته خود را فراموش کرده و با زندگی در زمان حال به آرامش کامل در لحظه کنونی برسد.
حتما بخوانید: غریزه
اغراق کردن
اغراق در گشتالت درمانی به افراد این آگاهی را می‌دهد تا چگونه بتواند موانعی که ممکن است در آینده پیش آید را با مشکلات در زمان حال مرتبط سازد. ممکن است درمانگر از فرد بخواهد حسی از خود را اغراق نماید. این تکنیک برای شناسایی و رفع اصل یا منبع مشکل یا چالشی که فرد با آن روبرو است بسیار مهم و مفید می‌باشد.
با این روش درمانی هم آشنا شوید: نوروفیدبک
چگونگی کار با گشتالت درمانگر
این نشست‌ها یا جلسات از قاعده و قانون خاصی پیروی نمی‌کند. در واقع مراجع و درمانگر درباره چگونگی اتفاقات در زمان حال و اینکه چگونه با این چالش‌ها برخورد شود و نتیجه آن چیست، صحبت و ارزیابی می‌کنند. در گشتالت درمانی درمانگران تشویق می‌شوند تا همه رویکرد‌ها را خلاقانه، و گذشته شخص و همچنین شخصیت فرد را ببینند. درمانگر باید از توضیح اتفاقات اجتناب کند و در مورد رویداد‌های فوری در زمان حال و حتی واکنش‌های فیزیکی مراجعین صحبت و تمرکز کند. گشتالت درمانی حتی می‌تواند کوچکترین تغییرات را که در وضعیت بدن رخ دهد را به زمان حال بر گرداند.
پس نتیجه می‌گیریم گشتالت درمانی به افراد کمک می‌کند که بتوانند واکنش‌ها و کنش‌های رفتارهای خود را به درستی درک کنند. علاوه بر این به آنها می‌توانند درک کاملی از احساسات و بدنشان و چگونگی ارتباط با آن را داشته باشند. افراد یاد می‌گیرند که چگونه اولین قدم‌ها را در این آگاهی بردارند و با این الگو‌ها ارتباط برقرار کرده و زندگی کنند.
این روش درمان کاملا ساده، جدید و نو‌آورانه است. گشتالت درمانی کمک می‌کند به زندگی خوب در لحظه حال، و فکر نکردن به تجربیات بد گذشته‌ای که افراد داشته‌اند. گشتالت درمانگرهای کلینیک مشاوره روانشناسی آرامش من بعنوان بهترین مرکز مشاوره در تهران و نیاوران در خدمت شما عزیزان هستند تا لذت زندگی در لحظه حال را تجربه کنید.
فواید گشتالت درمانی
گشتالت درمانی یک روش کاملا جامع برای آرامش عواطف،ذهن، روح و بدن است. از دیگر مزایای گشتالت درمانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- توانایی مواجه با موقعیت‌های استرس‌زا در آینده
- رسیدن به خود‌آگاهی
- داشتن اعتماد به نفس بالا در زندگی
- مسئولیت پذیری در مقابل اشتباهات و رفتار‌ها بدون سرزنش کردن خود
- توانایی فراموش کردن و آشتی کردن با گذشته
گشتالت درمانی شاید یک محدودیت دارد و آن هم این است که نمی‌تواند به اثرات روانی رفتارهای ارثی افراد کمک کند. همچنین به عوامل روانی اشخاصی که تحت تاثیر افکار نیستند و یا به عبارت ساده‌تر نمی‌توانند افکار خود را کنترل نمایند نیز خیلی کمک کننده نخواهد بود.
کلام آخر
در لحظه حال زندگی کردن خود یک هنر است. اگر بتوانیم این کار را تمرین کنیم و بدان عمل کنیم می‌توانیم زندگی رو به پیشرفت و خوشبختی را تجربه کنیم. این روش به افراد می‌آموزد که نگرانی از آینده نداشته باشند و فقط در لحظه‌ای حال زندگی کرده و از آن لذت ببرند. ما می‌توانیم در یاد‌گیری این روش کوشا باشیم و به افراد دیگر هم این جور زیستن را پیشنهاد دهیم . در مرکز مشاوره آرامش من، روان درمانگرهای متخصص گشتالت درمانی به صورت حضوری، مشاوره آنلاین و تلفنی به شما کمک می کنند این سبک زیبا از زندگی کردن را یاد بگیرید.
