امروزه با پیشرفت علم، روش‌های بسیاری برای درمان بیماری‌های روانی به وجود آمده است. روش‌هایی برای تحریک غیرتهاجمی مغز وجود دارد که می‌توانند اختلالات روانی را بهبود بخشند. یک از این روش‌ها تحریک مغناطیسی مغز یا ترانس کرانیال یا tms که مخفف (Transcranial Magnetic Stimulation) می‌باشد. این روش از یک میدان مغناطیسی برای تاثیرگذاری بر روی مغز و فعالیت آن استفاده می‌کند. از این روش زمانی استفاده می‌شود که دیگر روش‌های درمانی برای درمان بیماری و اختلالات پاسخگو نباشد. در این مقاله در رابطه با تاثیرات و کارکرد تحریک مغناطیسی مغز (tms) صحبت خواهیم کرد.
تحریک مغناطیسی مغز چیست؟
همانطور که به آن اشاره نمودیم، تحریک مغناطیسی مغز یک روش غیرتهاجمی برای تحریک مغز است. در این روش، یکسری پالس‌های کوتاه مغناطیسی برای تحریک سلول‌های عصبی مغز استفاده می‌شود. این روش علائم اختلالات عصبی را بهبود بخشیده و بر سلامت روان تاثیرات بسیار مثبتی دارد. این روش برای افرادی که با دارو و دیگر روش‌های درمانی پاسخی برای بهبود نمی‌یابند، یک روش خوب و کاربردیست. تحریک مغناطیسی مغز (tms) برای درمان اختلال اضطراب و پارکینسون، بسیار کاربردیست و طبق تحقیقاتی که صورت گرفته، این روش می‌تواند این اختلالات را درمان کند. تحریک مغناطیسی مغز (tms) برای اولین بار در سال 1985 ابداع شده و در طی سالیان با پیشرفت چشمگیری همراه بوده است.
تاثیرات tms
تحریک مغناطیسی مغز بیشتر در مواردی استفاده می‌شود که دیگر روش‌های درمانی بر روی فرد پاسخگو نباشد. از طرفی هم به دلیل غیرتهاجمی بودن، نیازی به عمل جراحی نداشته و مورد علاقه افراد می‌باشد. این روش درمانی، تنها از طریق پوست شما صورت می‌گیرد. طبق تحقیقات گسترده و آمار موجود، تحریک مغناطیسی مغز (tms) بر روی چهار نوع بیماری تاثیر بسزایی دارد:
- درمان افسردگی‌هایی که در برابر سایر درمان‌ها مقاومت دارند.
- درمان میگرن
- درمان اختلال وسواس اجباری
- ترک سیگار
علاوه بر اینکه بر روی موارد بالا تاثیرات بسزایی دارد، تحقیقاتی در حال انجام است که نشان دهد تحریک مغناطیسی مغز (tms) بر روی درمان دیگر اختلالاتی مانند موارد زیر نیز موثر است.
- درمان اختلال دو قطبی
- درمان اختلالاتی در اشتها
- رهایی از درد مزمن
- از بین بردن عوارضات بعد از سکته مغزی
- درمان استرس
- درمان اعتیاد
- درمان بیماری آلزایمر
- درمان اختلالات شخصیتی
مزایا تحریک مغناطیسی مغز (tms)
روش تحریک مغناطیسی مغز دارای برخی مزیت‌هاست. همین مزیت‌هاست که سبب می‌شود تحریک مغناطیسی مغز تبدیل به یک روش درمانی مفید شده است. این مزیت‌ها عبارتند از:
- اولین مزیت تحریک مغناطیسی مغز، تاثیر دو برابری این روش برای درمان افسردگی‌های مقاوم به درمان است.
- یک روش بسیار ایمن است و از دستورالعمل‌های پزشکی استفاده می‌کند.
- به دلیل مصرف نکردن دارو در این روش، تحریک مغناطیسی مغز عوارض دارویی ندارد.
- غیرتهاجمی است و نیازی به عمل جراحی ندارد. هیچ یک از قسمت‌های بدن شما دچار زخم یا بریدگی نمی‌شود.
- می‌تواند همراه با سایر روش‌های درمانی برای بهبود اختلالات، همکاری کرده و در کنار دیگر روش‌ها استفاده شود.
برخلاف باور عموم، این روش یک روش بسیار امن و موثر است که در کلینیک‌های معتبر روانشناسی انجام می‌گیرد. شما می‌توانید با خیال راحت این روش درمانی را برای بهبود سلامت روان خود انتخاب کرده و از تاثیرات آن شگفت زده شوید.
خطرات انجام تحریک مغناطیسی مغز
در کنار مزیت‌ها و تاثیرات عالی این روش، روش تحریک مغناطیسی مغز (tms)، دارای عوارض بسیار ناچیز نیز می‌باشد. مانند:
- سوزن سوزن شدن پوست صورت و یا عضلات صورت
- داشتن سردرد
- احساس درد در گردن و سر
- داشتن سرگیجه
- وزوز کردن گوش و احساس شنیدن صدای زنگ در گوش
- حساسیت بالا به صدا
تمام این موارد ممکن است بعد از انجام تحریک مغناطیسی مغز، برای شما به وجود آید. اما بعد از چند دقیقه اثرات آن از بین خواهد رفت. یکی دیگر از عوارضی که به ندرت در افراد به وجود می‌آید، تشنج است. البته آماری که در دسترس است نشان می‌دهد تشنج بعد از انجام این روش بسیار نادر است.
کارکرد tms
درمان از طریق تحریک مغناطیسی مغز (tms)، یک روش درمانی است که به صورت سرپا انجام می‌شود. بعد از انجام این روش نیازی نیست که شما بستری شوید و بلافاصله پس از انجام آن می‌توانید به اوامر روزمره خود رسیدگی کنید. تحریک مغناطیسی مغز توسط متخصصین و بهترین دکتر روانشناس در این حوزه در کلینیک و مراکز مشاوره و روانشناسی و برخی مراکز درمانی صورت می‌گیرد.قبل از شروع این کار باید تمام وسایلی و لوازمی را که به آهنربا حساس هستند را از خود دور سازید. مانند طلا و جواهرات، کلیپس آهنی، ساعت و … .
فردی که عمل تحریک مغناطیسی مغز را بر روی شما انجام می‌دهد، از شما می‌خواهد که بر روی یک صندلی بنشینید. سپس به شما دو عدد گوش گیر داده تا در گوش خود قرار دهید تا صدای تکانه‌های مغناطیسی، شما را آزار ندهد. در طول انجام این روش نیز نیازی به بیهوشی ندارید و در طول درمان شما کاملا بیدار هستید.
برای اولین بار، متخصص اندازه دور سر شما را برای قرار دادن سیم پیچ‌های مغناطیسی اندازه‌گیری می‌کند. سپس بعد از اندازه‌گیری، سیم‌پیچ‌های مغناطیسی را در بالای سر شما قسمت جلوی مغز قرار می‌دهد. بعد از انجام این کار درمان آغاز می‌شود.
زمانیکه که تکانه‌های مغناطیسی آزاد می‌شوند، شما احساس خواهید کرد که به سر شما ضربه وارد می‌شود. زمان انجام این کار بین نیم ساعت تا یک ساعت (بنا به تشخیص متخصص شما)، طول خواهد کشید. بعد از تمام شدن مراحل درمانی، شما می‌توانید به راحتی بلند شده و کارهای شخصی و روزمره خود را به راحتی انجام دهید.
طول درمان شما بسته به نوع و شدت اختلال و نوع تشخیص پزشک، متفاوت خواهد بود. اما به طور معمول این روش را باید پنج روز در هفته و به مدت 4 یا 6 هفته انجام دهید.
دستگاه TDCS
دستگاه تی دی سی اس (TDCS)، یک دستگاه مدرن و پیشرفته در دنیای پزشکی است که فواید بسیاری دارد. استفاده از این دستگاه نیز به صورت غیرتهاجمی است. این دستگاه یک دستگاه تحریک الکترودی است که دارای دو الکترود می‌باشد. با توجه به بیماری شما و شرایطتان این الکترودها توسط پزشک بر روی سر و یا گردن شما قرار می‌گیرد. این دستگاه می‌تواند بر روی عمکرد نخاع و مغز شما تاثیراتی بر جای بگذارد.
این دستگاه نقش بسزایی در علم پزشکی توانبخشی دارد. طبق نظریه پزشکان این دستگاه می‌تواند بر روی توانایی عملکرد افراد و درمان برخی اختلالات، مفید واقع شود. مانند:
- سردردهای مزمن
- درمان اختلالات عصبی و حرکتی
- بهبود عوارض سکته
- بهبود مشکلات به وجود آمده در حافظه
- بهبود آسیب‌های مغزی
این دستگاه یک جعبه مستطیل شکل است که در بازار به راحتی یافت می‌شود. این دستگاه در مراکز درمانی و برخی مراکز مشاوره برای درمان اختلالات روانی وجود دارد. اگر مایل به درمان خود از طریق این روش هستید می‌توانید با مراجعه به مراکز مشاوره از مزایای آن بهره ببرید. از مهم‌ترین مزایای این روش می‌توان به تاثیر دو برابر آن برای درمان اختلالات نام برد. این دستگاه عوارض زیادی نیز ندارد و به راحتی بعد از استفاده از آن می‌توانید به انجام کارهای خود بپردازید. از این دستگاه نباید در خانه و بدون نظارت یک متخصص استفاده کرد. لازم به ذکر است که بگوییم این دستگاه یکی از ایمن‌ترین دستگاه‌های موجود در بازار می‌باشد.
تاثیرات TDCS بر روی افسردگی
در علم پزشکی و طبق آناتومی بدن انسان، قشر جلویی مغز وظیفه تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی و تنظیمات و کنترل هیجانات را بر عهده دارد. افرادی که مبتلا به اختلال افسردگی می‌شوند، این قسمت از فعالیت مغز، امواج بسیار کندی را در خود نشان می‌دهند. به همین دلیل است که افرادی که از اختلال افسردگی رنج می‌برند، نمی‌توانند به کارهای روزمره خود به خوبی رسیدگی کنند. همچنین کنترلی بر روی هیجانات خود ندارند و هیچ برنامه ریزی مفیدی را در زندگی خود انجام نمی‌دهند. فعالیت کند امواج در قشای جلویی مغز سبب خواهد شد که احساسات غم و تنبلی و همچنین بی‌انگیزه بودن، در فرد نمایان شود.
این دستگاه با قرارگیری در الکترود بر روی سر و یا گردن، سرعت این امواج را به مرور بهبود می‌بخشد و سبب خواهد شد که افسردگی فرد به مرور کمرنگ شود. در واقع این دستگاه یک ورزش مناسب برای مغز است که می‌تواند بر روی بیماری افسردگی تاثیرات بسیار مثبتی را بدون مصرف هیچ‌گونه دارویی داشته باشد.
کلام آخر
استفاده از روش درمانی تحریک مغناطیسی مغز (tms) برای بزرگسالان بسیار مفید است. استفاده از این روش برای کودکان در حال بررسی است. اما با توجه به پیشرفت علم می‌توان گفت یکی از روش‌های بسیار مفید و بدون عوارض می‌باشد. این روش کمک بسیاری به روانشناسان، در علم روانشناسی کرده است. کلینیک آرامش من نیز با حضور متخصصین و روانشناسان مجرب در این حوزه می‌توانند این روش درمانی مدرن را بر روی شما با توجه به نوع اختلال، انجام دهند. می‌توانید همه روزه از طریق تماس با پشتیبانی و یا تکمیل فرم درخواست مشاوره در سمت چپ تصویر، با تیم قوی آرامش من در ارتباط بوده تا آن‌ها شما را در انجام این عمل، راهنمایی کنند.
منابع:
