شاید برای شما هم پیش آمده باشد که در برخی مواقع نیاز دیگران را به نیاز خود ترجیح داده باشید. دائما به دنبال این هستید که دیگران را خوشحال کنید یا نظرشان را به خود جلب کنید. درست است که مهربانی و کمک به افراد دیگر، کاری بسیار زیبا میباشد. اما اگر این موضوع بیش از اندازه باشد، میتواند خطرساز شود. همین موضوع نیز میتواند برای شما و شخصیتتان نیز گران تمام شود. این نوع رفتار در علم روانشناسی مهر طلبی نامیده میشود. شما باید بدانید که چه تعریفی دارد و نشانههای آن چیست. همچنین باید با تاثیرات آن آشنا شده و دلایل ایجاد مهرطلبی را بشناسید تا بتوانید در اسرع وقت آن را شناسایی کرده و راهکارهایی برای متوقف کردن این رفتار داشته باشید. با ما همراه باشید تا در رابطه با تمام این موضوعات اطلاعات مفیدی را کسب کنید.
مهرطلبی چیست؟
در ابتدا باید بدانیم که مهرطلبی به چه معناست. همانطور که در مقدمه نیز به آن اشاره شد، مهرطلبی یک نوع رفتار است. رفتاری که فرد دوست دارد همه اطرافیانش را نسبت به خود راضی و خشنود نگه دارد. نیازهای خودش را نادیده گرفته و به نیازهای دیگران اهمیت میدهد، تا مبادا فرد مقابل از او ناراحت شود. این رفتار از دیدگاه دیگران، فرد را یک شخص بسیار حامی و مهربان نشان میدهد، اما برای خود فرد این چنین نیست. خود شخص هیچ حمایتی از خود ندارد. زیرا اصلا به نیازهای خودش در هر زمینهای اهمیت نمیدهد. از آنجایی هم که این افراد به خود هیچ اهمیتی نمیدهند و احساسات و نیازهای خودشان را حمایت نمیکنند، دچار اختلال از خودگذشتی افراطی میشوند.
مهرطلبی با احساس نگرانی در رابطه با جلب رضایت مردم همراه است، که خود این امر منجر به ایجاد ویژگی شخصیتی جامعه گردی میشود. باید بدانید که مهرطلبی یک نوع اختلال روانی است که در بسیاری از افراد بنا به دلایل خاص خودش ایجاد میشود. از این رو لازم است که به خوبی آن را شناخته و از آن جلوگیری نمود.
نشانههای مهرطلبی
برای شناخت نشانههای مهرطلبی باید رفتار خود را بررسی کنیم. به راحتی بعد از چند بررسی کوچک میتوان به وجود و یا عدم وجود این نشانهها در رفتار خود پی برد. برخی از نشانههای رایج مهرطلبی در افراد، که به راحتی نمایان گر وجود این اختلال روانی در فرد میشود عبارتند از:
- اولین و بارزتری نشانه این است که شما نمیتوانید به راحتی نه بگویید. و یا به هیچ عنوان نمیتوانید در رابطه با هیچ درخواست و خواهش که حتی اگر به ضررتان باشد نیز نه بگویید.
- نمیتوانید حدو مرز خود را به خوبی تعیین کنید. در تمام حوزهها مانند حوزه کاری، مسائل شخصی، مسائل عاطفی و دوستانه هیچ حد و مرزی را تعیین نمیکنید.
- کارهایی را که انجام دادنشان را دوست ندارید، قبول کرده و آنها را به زور و ناخواسته نیز انجام میدهید. فقط برای اینکه فرد مقابل را ناراحت نکنید.
- بیشتر از حد و توان خودتان مسئولیت قبول میکنید، و یا کاری را برعهده میگیرید که انجام دادن آن خارج از توان شماست.
- در زمانیکه که مردم از شما درخواست کمکی ندارند نیز باز به آنها کمک میکنید.
- دائما در حال عذرخواهی هستید. حتی در قبال کاری که مقصر نبودید نیز گاهی عذرخواهی میکنید.
- با مردم و افراد دیگر صمیمی میشوید. حتی اگر نیازی به صمیمت نباشد و فرد نیز تمایلی برای صمیمی شدن با شما از خود نشان ندهد.
- افراد مهرطلب همیشه در تلاش هستند که خودشان را بینقص و بینظیر نشان دهند.
- دائما به دنبال این هستند که اعتماد افراد را جلب کنند.
- افراد مهرطلب نمیتوانند مدیران خوبی باشند و در هدایت افرادی مانند کودکان و کارمندان و … با مشکل روبرو میشوند.
سایر نشانههای مهرطلبی
- بیشتر مواقع کارهایشان را بیش از حد برنامه ریزی شده انجام میدهند و خودشان را بیش از اندازه تحت فشار آن کار قرار میدهند.
- برای اینکه در مواقع خطر و بحث از دعوا دور باشند، سریعا خود را از محل دور میکنند. هرگز صبر نمیکنند که با حرف و صحبت منطقی بحث را حل کنند.
- افراد مهرطلب اصولا چاپلوسی افراد دیگر را میکنند.
- زمانیکه فردی را ناراحت میکنند به شدت احساس حقارت و ناامیدی میکنند.
- برخی کارها را قبول میکنند که نمیتوانند در زمان تعیین شده آن را انجام دهند. برخی کارهای سنگین که در طی مدت زمان کوتاهی باید انجام شود، که از توان او خارج است.
- برنامه ریزی و کارهای خود را تغییر داده و به تعویق میاندازد تا کارهای دیگران را انجام دهد.
- جالب است بدانید که افراد مهرطلب از اینکه در خواستی از دیگران داشته باشند، دوری میکنند و این کار برایشان به شدت سخت است. گاهی نیز به هیچ عنوان در هیچ مسالهای از دیگران کمکی نمیخواهند.
- در اکثر روابط خود احساساتشان را نادیده میگیرند زیرا نمیخواهند که روابط خود را به خطر بیندازند.
تمامی نشانههای بالا از نشانههای رفتاری یک فرد مهرطلب است. مهرطلبی فرد را به انجام این کار واردار میکند که تمام نیازهای خودش را نادیده گرفته و آنها را عقب بیندازد تا خواستههای دیگران را تامین کند. به خوبی مطالب بالا را چندین مرتبه مطالعه نمایید. اگر در خود و یا در فردی از نزدیکان خود مانند همسر، پدر و مادر و یا فرزندتان چنین رفتارهایی را مشاهه کردید، بدانید که دچار مهرطلبی هستید. باید با یک مشاور خوب و یا رواندرمانگر در رابطه با این علائم و درصد آن در خود صحبت کنید تا بتوانید به راحتی از این اختلال روانی آسیب زا رهایی یابید.
تاثیرات مهرطلبی
مهرطلبی یک نوع اختلال روانی است که همانند سایر اختلالات روانی با تاثیرات مضری بر روی فرد و زندگی او همراه است. باید بدانید اگر به موقع در برابر این رفتار ایستادگی نکنید چه پیامدهایی به همراه دارد. برخی از این تاثیرات عبارتند از:
1 – استرس و اضطراب
از آنجایی که مهرطلبی با راضی نگه داشتن همه افراد به همراه است، باعث خواهد شد که فرد دائما در حال استرس و اضطراب باشد. که این امر باعث کاهش کیفیت زندگی فرد میشود، که خود این موضوع عواقب بدتری را به همراه دارد.
2- احساس نا امیدی همراه با خشم
درست است که ممکن است بسیاری از کارها را براساس خواست خود و لذت انجام دهید، اما بسیاری از کارها را نیز به زور و از سر ناچاری انجام خواهید داد. که این موضوع سبب ناامیدی شما و سپس در پی آن به وجود آمدن احساس خشم خواهد شد.
مطالعه این مطلب را به شما پیشنهاد میکنیم: چطور خشم خود را کنترل کنیم؟
3- خراب شدن روابط
فردی که مهرطلب است، در زندگی شخصی خودش از همه نظر با چالش همراه خواهد بود. داشتن روابط عاطفی خوب برای این افراد به مرور زمان تبدیل به یک رویا میشود. این افراد در حفظ روابط خود بنا به رفتارهایی که از خود نشان میدهند، بسیار ضعیف هستند.
حتما بخوانید: اشتباهات رایج در رابطه عاطفی
4- فراموش کردن خود
مهرطلبی به مرور زمان در فرد باعث خواهد شد که فرد خودش را نشناسد. نیازهای خودش را به یاد نیاورده و یا اصلا به آنها اهمیتی ندهد. از این رو کم کم به خودش میآید و میبیند که خودش را نمیشناسد و به کل، خود و نیازهای خود را فراموش کرده است.
این را هم بخوانید: چطور خود را دوست داشته باشیم؟
علت ایجاد مهرطلبی
مهر طلبی نیز همانند بیشتر اختلالات روانی علت و دلایلی دارد. علت ایجاد مهر طلبی در افراد به عوامل گوناگونی بستگی دارد. که شما با شناختن این عوامل میتوانید از بروز این رفتار در فرزندان خود جلوگیری کنید و در رابطه با خود نیز مراقب رفتارهای خود باشید. همچنین با شناخت علت ایجاد مهرطلبی شما عزیزان میتوانید به خوبی آن را مدیریت کرده و تا حدودی در برابر آن بایستید. برخی از علتهای ایجاد مهرطلبی عبارتند از:
- اولین و مهمترین دلیلی که میتوان برای ایجاد مهرطلبی در فرد نام برد، نداشتن عزت نفس کافی است. عزت نفس ضعیف در فرد، صد در صد باعث ایجاد اختلال مهرطلبی خواهد شد. از این رو باید به شدت مراقب عزت نفس خود باشید.
- ترومای کودکی نیز از مهمترین عوامل در ایجاد هر نوع اختلال روانی است. اینکه شخص در بزرگسالی دچار ویژگی شخصیتی مهرطلبی میشود، به شدت به دوران کودکی او، نحوه بزرگ شدن و رشد او در خانواده باز میگردد.
- ترومای گذشته. بسیاری از افراد دارای گذشتهای هستند که میتواند حتی تا آخر عمر شخصیت و روان آنها را شکل دهد. از این رو بسیار مهم است که در گذشته رفته و علت این رفتارها را یافت، تا بتوان با آنها روبرو شد و مهرطلبی را مدیریت نمود.
- کمال گرا بودن از دیگر دلایل ایجاد اختلال مهرطلبی در فرد است. فرد کمال گرا بر این باور است که باید همیشه همه چیز درست باشد. از این رو شخصیت او تبدیل به یک شخصیت مهرطلب میشود که نمیتواند ریسک انجام نشدن کاری و یا ناراحتی افراد را به جان بخرد.
- افرادی که احساس نا امنی میکنند، دچار این اختلال میشوند. زیرا این افراد از اینکه دوست نداشته شوند، احساس ناامنی میکنند. به همین دلیل مهرطلب شده و دائما در حال راضی نگه داشتن همه هستند.
راهکار برای متوقف کردن مهرطلبی
خوشبختانه اختلال مهرطلبی را میتوان به خوبی کنترل و مدیریت نمود. در بسیاری از موارد نیز ما شاهد متوقف کردن این اختلال در افراد بودیم. برخی از این راهکارها عبارتند از:
- کاربردیترین راه، رفتن نزد یک مشاور و یا رواندرمانگر است. رواندرمانگر به خوبی و با توجه به میزان و شدت اختلال مهرطلبی در شما، با ارائه بهترین راهکارها شما در این مسیر کمک خواهد کرد.
- حد و مرز خود را تعیین کنید. از این نترسید که دیگران از اینکه نمیتوانند وارد حد و مرز شما شوند، ناراحت شوند. بلکه باید با قدرت تمام حد و مرز خود را بشناسید و برای آنها ارزش قائل شوید. دیگران نیز حد و مرز شما را شناخته و پای خود را فراتر از مرزهای شما نخواهند گذاشت.
حتما بخوانید: تعیین مرزهای سالم - اولویتها و خواستههای خود را مشخص سازید. برای خود تعیین کنید که چه چیزهایی را در زندگی خود اولویت قرار میدهید و طبق خواسته خود زندگی شخصی خودتان را جلو ببرید.
- نه گفتن را تمرین کرده و آن را بیاموزید. زیرا شما تا زمانی که نتوانید به راحتی در برابر خواستههای غیرمنطقی دیگران نه بگویید، قطعا با شکست روبرو خواهید شد.
- بهتر است مدتی را تنها و به دور از اطرافیان خود باشید. شاید این مساله بتواند باعث شود که شما خودتان را بهتر شناخته به خود بیشتر اهمیت دهید.
- همیشه این موضوع را در نظر داشته باشید که نمیتوانید همه افراد را از خود راضی نگه دارید و به هیچ عنوان نیز نیازی نیست که همه از شما راضی باشند.
- خودتان را هر طور که هستید بپذیرید و در رابطه با احساسات خود صادقانه برخورد کنید.
- به گذشته خود به هیچ عنوان فکر نکرده و آن را رها کنید.
- سعی کنید شاد زندگی کنید و کارهایی را که دوست دارید، انجام دهید.
- قاطعیت و دفاع از خود را یاد بگیر.
کلام آخر
حال که با مهرطلبی و تاثیرات آن آشنا شدیم، بهتر است که اگر در خود این اختلال و رفتارها را مشاهده میکنید، سریعا برای کنترل و درمان آن اقدامات لازم را انجام دهیم. بهترین راه برای کنار گذاشتن آن، مراجعه به مشاور و رواندرمانگر میباشد. شما عزیزان میتوانید از طریق پر کردن فرم درخواست مشاوره و یا تماس با شمارههای داخل سایت، با مشاورین و رواندرمانگران کلینک آرامش من بعنوان بهترین مرکز مشاوره در تهران درتماس باشید. همچنین میتوانید از طریق مشاوره حضوری، مشاوره آنلاین و یا تلفنی و به دل خواه خودتان با مشاورین تیم قوی آرامش من به راحتی در تماس باشید. کلینیک آرامش من همه روزه پاسخگوی شما عزیزان میباشد تا شما را در تمام مسائل زندگی راهنمایی و هدایت کنند.
منابع: