هیپنوتیزم را میتوان به عنوان یک حالت تمرکز بیان کرد. یا به عبارت دیگر حالت خلسه مانند که یک حالت کاملا روانی است و در آن افراد حالات افزایش تمرکز و تلقینپذیری را کاملا تجربه میکنند. علاوه بر این فرد به حالت هوشیاری بیداری یا به عبارت دیگر به آگاهی درونی میرسد. در این حالت افراد از محیط نزدیک خود جدا شده و تجربیات درونی از قبیل احساسات، تصویر و شناخت را تجربه میکنند. در این روش افراد به نظر خواب آلود میآیند در حالی که در بالاترین سطح آگاهی از خود قرار دارند. هیپنوتیزم یک فرآیند کاملا واقعی است که میتواند ابزار درمانی بسیاری از بیماریها از قبیل کاهش درد و اضطراب شود. حتی این توانایی را دارد که علائم زوال عقل را نیز کاهش دهد.
هیپتونیزم چیست
این حالت را به طور کلی میتوان یک دارویی برای ذهن و بدن نامید. یک هیپنوتیزم درمانگر کار بلد و آموزش دیده میتواند افراد را با نشانههای کلامی و تصویرسازی، به حالت آرامش و تمرکز عمیق راهنمایی کند. اشخاص تحت درمان سطح بسیار بالایی از تمرکز را با هدایت درمانگر خود برای بهبود سلامت تجربه کرده و تمامی حواس پرتیهای خود را از دست میدهند.
موارد کارکرد هیپنوتیزم
متاسفانه هنوز نحوهی عملکرد هیپنوتیزم به طور کامل برای افراد درک نشده است. ولی این حالت را میتوان اینگونه بیان کرد که تمرکز عمیق و آرامش از اساسیترین عملکرد این روش است. مواردی که میتوان در این مورد به آن اشاره کرد عبارتند از:
- آرام بودن ذهن خودآگاه افراد
- راهنمایی بازتر برای کمک به افکار خودآگاه و هدایت و تغییر آن توسط درمانگر
- ضربه زدن به بخشی از مغز که در آن افکار، باورها، احساسات، حافظه، ادراکات و رفتارهای افراد سرچشمه میگیرد
این نکته فراموش نشود که بسیاری از مردم بر این باور هستند که هیپنوتیزم نمیشوند، اما این در حالی است که بیش از آن چیز که فکر میکنند این شیوه را پذیرا هستند. تحقیقات نشان داده است که بین 10 تا 15 درصد افراد به این حالت بسیار واکنش نشان میدهند. کودکان بیشترین تاثیر پذیری دارند و بسیار مستعد هیپنوتیزم هستند. در مقابل 10 درصد از افراد بزرگسال انجام دادن این عمل روی آنها دشوار یا غیر ممکن است. ذکر این نکته ضروری است که افرادی که بیشتر جذب خیالات میشوند به این حالت بیشتر واکنش نشان میدهند.
تاریخچه
میتوان گفت که پیشینه هیپنوتیزم به هزاران سال قبل بر میگردد. در اواخر قرن هجدهم شخصی به نام فرانتس مسمر این روش را رشد داد. هیپنوتیزم با دیدگاه عرفانی مسمر با شروعی ضعیف کار خود را آغاز کرد، اما در ادامه با رویکردی علمی و علاقهمندی افراد ارتقا پیدا کرد.
در اواخر قرن نوزدهم نیز در زمینه روانشناسی بسیار اهمیت پیدا کرد و فردی به نام ژان مارتین شارکو این درمان را برای زنانی استفاده کرد که به آنها هبستری میگفتند.
تئوری و نظریه هیلگارد
بیان هیلگارد در مورد هیپنوتیزم به این گونه است که افرادی که در این حالت هستند هوشیارانهای شکافته را تجربه میکنند. در این حالت دو جریان متفاوت از فعالیت ذهنی وجود دارد. یک جریان به پیشنهادات پاسخ میدهد، و جریان منفصل دیگری وجود دارد که اطلاعات خارج از آگاهی ناخودآگاه افراد هیپنوتیزم شده را پردازش میکند.
شرایط مفید هیپنوتیزم در درمان
درمان با هیپنوتیزم میتواند به تعدادی از بیماریهایی که در آن شرایط روانی بر علائم فیزیکی تاثیرگذار باشد کمک کند. از کاربردهای رایج این روش بر سلامت روان میتوان موارد زیر را نام برد :
- فوبیا
- استرس و اضطراب
- حملات پانیک
- سندروم استرسزا پس از سانحه
- مسائل کنترل رفتار
- ترک سیگار
- لاغری و کاهش وزن
- شب ادراری
- همچنین کاربردهای پزشکی
- آسم
- اختلالات گوارشی
- بیخوابی
- سوختگی و سردرد (میگرن)
- زایمان، سرطان، بیماریهای پوستی
- عوارض جانبی شیمیدرمانی سرطان حالت تهوع واستفراغ
پیدا کردن یک درمانگر خوب
با در نظر گرفتن موارد پایین میتوانید یک هیپنوتیزم درمان خوب را برای درمان در نظر بگیرید
- باید فردی را در نظر بگیرید که سابقه کافی در درمان با این روش را داشته باشد به عنوان مثال یک روانشناس یا رواندرمانگر و یا پزشکی که سابقه خوبی دارد.
- اگر در زمینه بیماریهای روانی یا در زمینه بیماریهای جدی به طور مثال سرطان نیاز به درمانگری با سابقه هیپنوتیزم درمانی دارید مطمئن شوید که درمانگر آموزشهای کافی را دیده باشد.
- شاید به دنبال هیپنوتیزم درمانگر برای کودک خود باشید باید مطمئن شوید درمانگر سابقه کار کردن با کودکان را دارد.
جلسات هیپنوتیزم
روشهای مختلفی برای هیپنوتیزم درمانی وجود دارد. ابتدا باید در مورد آنچه فرد میخواهد در درمان به دست آورد با درمانگر خود صحبت کند و به توافق برسند. این که درمانگر از چه روشی استفاده میکند با هماهنگی طرفین میباشد. درمانگر فرد را به آرامش هدایت میکند در این حالت معمولا افراد احساس شادابی و آرامش میکنند.
روشهایی که بین فرد و درمانگر توافق شده را پزشک یا روانشناس در جلسه هیپنوتیزم درمانی برای رسیدن به هدف درمان استفاده میکند. در مرحله بعد درمانگر فرد تحت درمان را به آرامی از حالت خلسه خارج میکند. البته ممکن است بعضی افراد بخواهند زودتر از زمانی که درمانگر در نظر دارد از این حالت خارج شوند، که درمانگر موظف است افراد را از این حالت خارج کند.
حالت هیپنوتیزم
القای هیپنوتیزم تکنیکهای مختلف و ویژگیهای مختلفی دارد. لازم به ذکر است فرد مراجع کننده باید به درمانگر یا پزشک خود اعتماد کامل داشته باشد. شخص درمانگر از فرد میخواهد تا در راحتی استراحت کند سپس به جایی یا شیئی خیره شود. درمانگر از مراجعه کننده میخواهد آرامش خود را افزایش دهد در این حالت به آرامی چشمان فرد خسته میشود. در این جا هیپنوتیزمگر از فرد میخواهد به آرامی چشمانش را ببندد و نفس عمیق بکشد. اینجاست که مراجعه کننده کاملا به حالت خلسه میرود.
اگر فرد به کار درمانگر باور داشته باشد و همچنین اعتماد کند نسبت به هیپنوتیزم واکنش بیشتری نشان میدهد. بنابراین القا به طور کامل ایجاد میشود و رابطه مناسب بین مراجعه کننده و درمانگر ایجاد میشود.
عوارض جانبی
هیپنوتیزم میتواند به عنوان یک درمان ایمن در نظر گرفته شود البته توسط پزشک یا روانشناس با تجربه اما با این حال ممکن است عوارض جانبی را داشته باشد. این عوارض جانبی و ناخواسته عبارتند از:
- ناراحتی معده
- خاطرات دروغین
- سردرد
- سرگیجه
- احساس اضطراب
انواع روشهای هیپنوتیزم
در هیپنوتیزم برای آرام کردن ذهن استفاده از تصویرسازی الزامی است. که این کار را معمولا درمانگر از فرد مراجعه کننده درخواست میکند. بودن در حالت این درمان شباهت زیادی به یک رویای ذهنی دارد که از فرد خواسته میشود یک تصویری صلحآمیز را تصویر سازی کند (قبل از رفتن به خواب).
برای القای عمدی حالت هیپنوتیزم و حالت تغییر یافته آگاهی، راههای زیادی وجود دارد از جمله این راهها:
- تکنیکهای تخیلی
- نوارهای صوتی مخصوص
- مهارتهای آرامش بخش
- یک روش حرفهای
کلام آخر
هیپنوتیزم درمانی مقولهای است که میتوانید برای خود یا دوستان و خانواده پیشنهاد کنید. البته باید توجه داشته باشید که درک مزایا و خطرات هر کاری را برای خود یک ضرورت بدانید. ممکن است برای درمان به دارو احتیاج داشته باشید بهتر است این داروها را به پزشک خود نشان دهید. این روش به افرادی که از بیماریهای مانند روانپریشی، افسردگی حاد، درد مزمن که هنوز تشخیص داده نشده و حتی افرادی که از الکل و مواد مخدر استفاده میکنند توصیه نمیشود. کلینک آرامش من یکی از مراکزی است که در آن هیپنوتیزم درمانی توسط درمانگران حرفهای و مجرب انجام میشود. ما سعی کردیم در این مقاله شما را با این نوع درمان و کاربرد آن آشنا کردیم و امیدواریم که این نوع درمان بتواند برای افراد واجد شرایط مفید و موثر باشد.